Polyphagia (پلی فاژیا) اصطلاح پزشکی است که برای کسانی که دائما احساس گرسنگی می کنند به کار می رود. این حالت می تواند بیانگر وجود مشکل در سلامتی شما باشد و لازم است که برای بررسی دلیل آن به پزشک مراجعه کنید. شایعترین دلایل احساس گرسنگی بیش از حد عبارتند از:
دیابت
بدن شما قند موجود در غذاها را تبدیل به گلوکز می کند تا به عنوان سوخت سلول ها مصرف شود. اما در افراد مبتلا به دیابت گلوکز به سلول ها نمی رسد. در این بیماران قند دریافتی از غذاها به مصرف سلول ها نرسیده و در خون باقی می ماند و از طریق ادرار دفع می شود. بنابراین سلول ها پیام گرسنگی برای مغز می فرستند و فرد احساس گرسنگی می کند.
علاوه بر احساس گرسنگی سایر علائم دیابت عبارتند از:
تشنگی زیاد- تاری دید – اشکال در ترمیم زخم ها و جراحات – احساس خستگی- پرادراری
پایین بودن قند خون
هیپوگلیسمی که در واقع همان افت قند خون است می تواند یکی از دلایل احساس گرسنگی باشد. اما برخی دیگر از بیماری ها هم می توانند عامل افت قند خون یا هیپوگلیسمی باشند
بیماری هایی مانند: هپاتیت، نارسایی کلیه، مشکلات مربوط به غدد فوق کلیوی و یا هیپوفیز. در موارد شدید هیپوگلیسمی بیمار مانند یک فرد مست به نظر می رسد. مثلا در راه رفتن مشکل داشته و تلو تلو می خورد و یا کلمات را به صورت مبهم ادا می کند. توجه داشته باشید که هیپوگلیسمی جزو اورژانس های پزشکی محسوب شده و در صورت عدم رسیدگی به موقع صدمات جبران ناپذیری به مغز می زند.
سایر علائم هیپو گلیسمی عبارتند از:
احساس نگرانی- اختلال در ضربان قلب- پوست رنگ پریده- لرزش- تعریق- مور مور شدن اطراف دهان
بی خوابی
اگر خواب کافی نداشته باشید ممکن است ترشح هورمون هایی که احساس گرسنگی را کنترل می کنند دچار اختلال شود و احساس گرسنگی کنید. افرادی که دچار بی خوابی هستند معمولا بیشتر احساس گرسنگی می کنند و اغلب اوقات مشغول ریزه خواری هستند. این افراد معمولا تمایل زیادی برای مصرف غذاهای چرب و پر کالری دارند زیرا احساس می کنند با مصرف این غذاها احساس خستگی آنها کمتر می شود.
سایر علائم کمبود خواب عبارتند از:
تغییرات خلقی- عدم کارایی کافی در طول روز- اشکال در هوشیاری- افزایش تصادفات- مشکل در بیدار ماندن در طول روز- افزایش وزن
استرس
وقتی احساس نگرانی می کنید و یا دچار تنش هستید بدن شما هورمونی به نام کورتیزول ترشح می کند. این هورمون باعث ایجاد احساس گرسنگی می شود. اغلب افرادی که دچار استرس می شوند علاوه بر اینکه تمایل بیشتری برای خوردن دارند از غذاهای چرب و شیرین بیشتر استفاده می کنند. این حالت می تواند به دلیل تلاش بدن برای آرام کردن قسمتی از مغز باشد که مسئول نگرانی است.
سایر علائم استرس و تنش عبارتند از:
عصبانیت- خستگی- سردرد- مشکلات خواب- مشکلات گوارشی
رژیم غذایی نامناسب
همه غذاها از یک طریق و به یک میزان باعث احساس سیری در شما نمی شوند. غذاهایی که بهتر و بیشتر احساس گرسنگی را در فرد از بین می برند عبارتند از مواد پروتئینی مثل گوشت و ماهی، فراورده های لبنی و یا غذاهای حاوی فیبر. برخی مواد غذایی مانند میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات منابع خوبی برای دریافت فیبر می باشند. نان سفید، غذاهای فرآوری شده و فست فودها از نظر مواد مغذی فقیر می باشند اما میزان چربی و کربوهیدرات های ناسالم در آنها بالاست. اگر از این قبیل غذاها مصرف کنید معمولا خیلی زود احساس گرسنگی خواهید کرد و بیشتر از حد نرمال غذا خواهید خورد.
دارو درمانی
برخی از داروها می توانند سبب افزایش اشتهای کاذب شوند .از معروفترین این داروها می توان به آنتی هیستامین ها اشاره کرد. سایر دارو هایی که باعث افزایش اشتها و احساس گرسنگی می شوند شامل استرو ئید ها، برخی از داروهای دیابت و دارو های آنتی سایکوتیک می باشند. اگر پس از مصرف دارویی دچار افزایش وزن شدید و یا احساس گرسنگی مفرط دارید بهتر است با پزشک در این زمینه مشورت کنید.
بارداری
اغلب خانم ها در دوران بارداری دچار تغییرات اشتها می شوند و اکثرا دچار افزایش اشتها می شوند. این افزایش اشتها به دلیل این است که مواد مغذی کافی به جنین برسد. اغلب خانم های باردار در سه ماهه اول بارداری 2 تا 3 کیلوگرم وزن اضافه می کنند. و در سه ماهه دوم و سوم حدودا در هفته نیم کیلو وزن اضافه می کنند.
تیروئید
تیروئید غده ای پروانه ای شکل در گردن می باشد. تیروئید هورمون هایی ترشح می کند که باعث کنترل بر عملکرد بسیاری از ارگان های بدن می شود. چنانچه تیروئید پرکار باشد که اصطلاحا به آن هیپرتیروئیدی گفته می شود فرد دچار افزایش اشتها می گردد و بیشتر اوقات احساس گرسنگی می کند. علاوه بر افزایش اشتها سایر علائم پرکاری تیروئید عبارتند از:
احساس نگرانی- تعریق بیش از حد نرمال- ضعف عضلات- احساس تشنگی مفرط- افزایش ضربان قلب
نوشابه های گازدار
همانطور که می دانید نوشابه های گازدار مضرات فراوانی دارند. برخی از افراد تصور می کنند فقط قند موجود در نوشابه های گازدار مضر است و به همین دلیل از نوشابه های رژیمی استفاده می کنند. اما شیرین کننده های مصنوعی موجود در این نوشابه ها باعث می شوند که طی فرایندی مغز پیغام کاذب گرسنگی صادر کند. علاوه بر ایجاد اشتهای کاذب نوشابه های رژیمی می توانند باعث سردرد و افزایش وزن هم بشوند.