عرق زنیان چیست؟
به‌طور کلی زنیان یکی از گیاهان بومی کشور هندوستان است. این گیاه گل‌های سفید با عمر مفید یک ساله دارند و میوه آن دانه‌های زنیان می‌باشد. گیاه زنیان بسیار کوچک، بیضی شکل و دارای رگه‌هایی به رنگ زرد، فهوه‌ای، سبز و خاکستری است. عطر و بوی این گیاه مشابه آویشن است و طعم تند و تیز دارد. طی فرآیند عصاره‌گیری آب این گیاه مفید با خواص دارویی فراوان گرفته می‌شود و در قالب عرق زنیان به دست مصرف‌کنندگان می‌رسد.
درخصوص طبع این گیاه نیز باید گفت که گرم و خشک است و به همین است عرق زنیان نیز طبع گرم و خشک دارد. بنابراین توصیه می‌کنیم هنگام استفاده از این عرق اعتدال را رعایت نمایید و بنا به نیاز و نوع بیماری از آن مصرف کنید. البته باید بدانید که طبع گرم این دسته از عرقیات برای گرم کردن دستگاه گوارشی و هضم سریع‌تر مناسب است. با این توصیف اگر از مشکلات گوارشی رنج می‌برید، این عرق مؤثر را تهیه کرده و به میزان موردنیاز مصرف نمایید.
خواص عرق زنیان چیست؟
زنیان در دسته گیاهان بوته‌ای قرار دارد و برای مصارف خوراکی و دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ایران برای افزایش بهره‌وری و استفاده حداکثر از خواص زنیان، عصاره آن را گرفته و به‌صورت عرق مصرف می‌کنند. بدین ترتیب هم مصرف آن راحت‌تر شده و هم عملکرد مناسب‌تری برای درمان انواع اختلال و بیماری دارد. بدین ترتیب از بین خواص فراوان عرق زنیان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
خاصیت ضد میکروبی دارد و موجب سلامت دهان و دندان‌ها می‌شود.
بهبود عملکرد سیستم گوارشی و رفع هرگونه عفونت و میکروب در معده و روده
درمان ورم معده و کمک به هضم سریع‌تر مواد‌غذایی
کاهش وزن و تناسب اندام در مدت زمان کوتاه
تسکین درد دوران قاعدگی در بانوان و پاکسازی رحم از هرگونه عفونت و باکتری
رفع مشکلات تنفسی و کمک به درمان آن اختلالات ریوی
درمان خارش و عفونت ناشی از گزیدگی حشرات
بهبود عملکرد کلیه و مجاری اداری و رفع عفونت‌های مزمن
دفع سنگ کلیه و سنگ مثانه
خواص عرق زنیان برای لاغری
دانه‌های کوچک زنیان حاوی مقادیر زیادی فیبر و کربوهیدارت می‌باشند. به همین سبب با تأمین انرژی موردنیاز بدن و افزایش سوخت و ساز در بدن موجب کاهش اشتها و در نهایت لاغری سریع می‌شود. در واقع با مصرف صحیح عرق زنیان انرژی لازم برای انجام فعالیت‌های روزانه در بدن تأمین می‌شود. از این‌رو در مدت زمان کوتاه شاهد کاهش میزان اشتها و جلوگیری از پرخوری خواهید بود. در صورتی‌که راه‌های زیادی را برای لاغری و تناسب اندام امتحان کرده‌اید، اما به نتیجه مطلوب نرسیده‌اید، پیشنهاد می‌کنیم یک‌بار هم که شده از عرق زنیان استفاده نمایید.
تحقیقات و بررسی‌های به‌عمل آمده نیز نشان داده که استفاده از عرق زنیان موجب ذخیره انرژی در بدن شده و بدین نحو فرد برای مدت زمان طولانی احساس گرسنگی نمی‌کند. به‌عبارت دیگر دانه‌های زنیان مانند یک مکمل غذایی و ماده انرژی‌زا عمل نموده و فرد با کمترین میزان غذا در روز می‌تواند به فعالیت‌های روزانه بپردازد.
مقدار مصرف عرق زنیان برای لاغری
میزان اثرگذاری و بهره‌مندی از خواص انواع گیاه و عرقیات تا حد زیادی به نحوه صحیح مصرف آن بستگی دارد. با توجه به اینکه عرق زنیان نقش مهم در هضم سریع غذا و بهبود کارایی سیستم گوارش دارد، هنگام مصرف آن باید تمامی نکات را مدنظر قرار دهید. تا علاوه بر افزایش عملکرد خواص عرق زنیان برای لاغری، شاهد کاهش وزن در مدت زمان کوتاه باشید. در این رابطه مقدار مصرف عرق زنیان جهت کاهش وزن به شرح زیر است:
1. افراد بزرگسال، نوجوان و جوان؛ دو قاشق غذاخوری عرق زنیان را در آب حل کرده و پس از هر وعده غذایی میل کنید. در واقع روزانه سه مرتبه باید این کار را بعد از وعده‌های صبحانه، نهار و شام انجام دهید.
2. افراد خردسال و کودکان؛ دو قاشق مرباخوری عرق زنیان را در مقدار کمی آب حل نموده و سه مرتبه در روز پس از هر وعده غذایی میل کنند.
«برای استعمال خارجی نیز جهت شستشوی دهان، دندان و گلو یک قاشق غذاخوری از عرق زنیان را در گلو بریزید و سپس غرغره نموده و قورت دهید. برای باز شدن مجاری تنفسی نیز میتوانید دو قطره از این قطره را در بینی بچکانید و استنشاق کنید.»
برای دانستن درباره خواص عناب برای زنان، کبد و کلیه و اینکه عناب چه عوارضی دارد.میتوانید به مقاله خواص عناب خشک مراجعه نمایید.
خواص عرق زنیان برای سرفه
مصرف عرق زنیان موجب باز شدن مجاری تنفسی شده و میزان هوا بیشتری وارد شش‌ها می‌شود. از این رو افراد مبتلا با تنگی نفس می‌توانند با استفاده از این نوع عرقیات مشکلات تنفسی خود را درمان کنند. از آنجایی‌که بیماری‌هایی نظیر سرماخوردگی، آنفولانزا، کرونا و اُ میکرون با التهاب و گرفتگی سینه شده و با سرفه‌های شدید همراه است؛ با مصرف روزانه هر هشت ساعت 2 قاشق مرباخوری عرق زنیان گرفتگی سینه برطرف شده و سرفه نیز تسکین می‌یابد. عملکرد این نوع از عرقیات به نحوی است که می‌توان یکی از خواص مهم عرق زنیان را به درمان سرفه اختصاص داد.
خواص عرق زنیان برای معده
یکی از اصلی‌ترین و مهمترین موارد استفاده از عرق زنیان به درمان مشکلات معده نظیر زخم معده، ورم معده، سوء هاضمه، نفخ و گاز مربوط می‌شود. در واقع هنگام مصرف این نوع عرقیات و ورود آن به معده، سطح ترشح آنزیم‌های معده را تنظیم نموده و موجب بهبود سوء هاضمه و سایر مشکلات معده و دستگاه گوارش می‌گردد. علاوه بر این با افزایش قابلیت هضم کنندگی، انواع مواد غذایی راحت‌تر جذب بدن شده و بدین نحو بسیاری از اختلالات معده به‌طور کامل از بین می‌رود.
خواص عرق زنیان برای کبد چرب
کبد چرب نیز یکی دیگر از مشکلات شایع در بین رده‌های سنی مختلف است. به همین سبب در طب سنتی از عرق زنیان به‌عنوان یک هضم‌کننده قوی و تقویت‌کننده کبد استفاده می‌شود. فیبر و کربوهیدرات موجود در زنیان عملکرد نامناسب کبد را درمان نموده و با کاهش چربی کبد موجب بهبود کارایی آن می‌شود. همواره مصرف این نوع از عرقیات را برای درمان کبد چرب جدی بگیرید، تا در سنین بالاتر به ناهنجاری‌های شدیدتر نظیر از کار افتادگی یا سرطان کبد مبتلا نشوید.
عرق زنیان برای تیروئید
از دیگر خواص عرق زنیان می‌توان به حفظ سلامتی تیروئید و درمان اختلالات مرتبط با آن نظیر کم‌کاری تیروئید اشاره کرد. زنیان سرشار از فیبر، آنتی اکسیدان، چربی و پروتئین است و به همین جهت مصرف مستمر و صحیح آن موجب بهبود عملکرد تیروئید شده و از بروز سایر بیماری‌ها نظیر مشکلات قلبی – عروقی، اضافه وزن مفرط و غیره جلوگیری می‌کند.
عرق زنیان برای کولیت روده
براساس پژوهش‌ها و آزمایشات انجام شده توسط پزشکان تغذیه، متخصصان دستگاه گوارش و اطباء طب سنتی مشخص شده که عرق زنیان برای درمان مشکلات روده از قبیل کولیت روده مناسب است. این دسته از عرقیات سرشار از فیبر و کربوهیدرات می‌باشد و به لحاظ بهره‌مندی از خاصیت آنتی‌اکسیدان و ضد التهاب انواع تورم و اختلال در روده را از بین می‌برد. در واقع با سم‌زادیی و از بین بردن باکتری و ویروس‌های موجود در روده، موجب بهبود عملکرد سیستم گوارش می‌شود. به گونه ای‌که کمتر شاهد بروز این نوع از مشکلات و اختلالات روده و سایر بخش‌های دستگاه گوارش باشیم.
خواص عرق زنیان برای چشم
زنیان از جمله گیاهان دارویی مؤثر برای تقویت بینایی و رفع تاری دید است. کربوهیدرات، فیبر، پروتئین وچربی موجود در عرق زنیان موجب کنترل اشک و درمان عفونت‌های چشمی می‌شود. در سنین بالا نیز صحیح و به موقع این عرقیات خطر ابتلا به آب مروارید و گلوکوم را کاهش داده و در صورت ابتلا نیز با استفاده از زنیان قابل پیشگیری،کنترل و درمان است. البته برای بهبود اثربخشی آن می‌بایست هر از چندگاهی چشم‌ها به وسیله عرق زنیان شستشو داده شود. تا ضمن پاکسازی کامل چشم خطر ابتلا به انواع بیماری و ناهنجاری چشم به کمترین میزان ممکن برسد.
«شایان ذکر است که بعضی مواقع عرق زنیان با بعضی مواد خوراکی نظیر رازیانه، عسل و غیره ترکیب می‌شود و به‌عنوان معجون یا دمنوش مورد استفاده قرار می‌گیرد.»
