سرماخوردگی یکی از شایعترین بیماریهاست که بیشتر مردم در طول زمستان و گاهی بهار یا حتی تابستان با آن مواجه میشوند. ولی آیا از نقش غذا برای سرماخوردگی و اهمیت خوردن غذاهای مناسب برای تقویت سیستم ایمنی بدن مطلع هستید؟! غذاهای مناسب در هنگام بیماری می تواند چیزی بیشتر از انرژی دادن به شما باشد. آنها می توانند به شما کمک کنند تا احساس بهتری داشته باشید، سریعتر بهتر شوید یا در حین بهبودی هیدراته بمانید.
غذاهای حاوی ویتامین C مانند پرتقال، گوجه فرنگی، ترشی، فلفل دلمهای، کیوی و سبزیجات تازه، میتوانند به عنوان یک منبع عالی از این ویتامین باشند و به تقویت سیستم ایمنی کمک کنند. علاوه بر این، مصرف آب و مایعات بسیار مهم است تا از خشکی دهان و گلو جلوگیری شود و بدن به خوبی هیدراته بماند.
مواد غذایی حاوی روغن مانند ماهی، آجیل، کره بادام زمینی و روغن زیتون، به عنوان منابع غنی اسیدهای چرب امگا 3 و 6 میتوانند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کنند.
از مواد غذایی دیگری که به عنوان غذاهای مناسب برای سرماخوردگی شناخته شدهاند، میتوان به سوپهای گرم و خورشهای گوشتی، حبوبات، گیاهان دارویی مانند زنجبیل، آویشن و نعناع و همچنین مواد غذایی حاوی پروتئین مانند تخم مرغ و گوشت اشاره کرد.
علائم سرماخوردگی و نقش غذا در بهبودی و کاهش علائم
سرماخوردگی یک بیماری ویروسی است که توسط ویروسهای مختلفی ایجاد میشود. برخی از علائم شایع این بیماری ویروسی عبارتند از:
سرفه: برای پاک کردن راه های تنفسی از خلط، مخاط و بیماری استفاده میشود و ممکن است خشک یا خلط دار باشد.
گلو درد: احساس درد، سوزش یا خارش در گلو می باشد که معمولاً در پشت گلو، تنها در یک طرف گلو یا در هر دو طرف ظاهر میشود.
آبریزش بینی: علائمی همچون خارش و درد در بینی و آبریزش بینی که ناشی از التهاب بینی و سینوسهای ناشی از عفونت سرماخوردگی است.
تب: افزایش دمای بدن بیشتر از 38 درجه سانتیگراد که به علت پاسخ دفاعی بدن در برابر عفونتها، ویروسها و التهاب اتفاق میافتد. تب میتواند خطرناک باشد و بهتر است در صورت افزایش شدید دما، به پزشک مراجعه شود.
خستگی و ضعف عمومی: احساس خستگی و بیحالی که ناشی از افزایش متابولیسم بدن برای مقابله با عفونت است. افراد مبتلا به سرماخوردگی ممکن است حتی پس از استراحت کافی هم هنوز خسته و سست باشند. این احساس معمولا هنگامی که بدن به طور کامل از عفونت بهبود پیدا میکند، رفع می شود.
درد عضلانی: ممکن است به دلیل آسیبهای ویروسی و التهابی در عضلات بدن رخ دهد.
سردرد: احساس درد و تنگی در سر و دور چشمها که ممکن است تحت تأثیر التهاب مجاری تنفسی باشد.
عطسه: رفتار ناشی از انزوا و تحریک بینی با استفاده از ویروسهای سرماخوردگی و در پاسخ به التهاب مجاری تنفسی است.
تولید خلط در بینی و حلق: این خلط ها در صورت تحریک بینی و حلق با ویروسهای سرماخوردگی ایجاد می شوند و در صورت عدم درمان، ممکن است به سینوسها و گوش انتهایی منتقل شده و باعث بروز عفونتهای دیگر شود.
سرگیجه و گیجی: به دلیل کاهش اکسیژن در مغز در نتیجه افزایش تولید خلط و مسدود شدن مجاری تنفسی بروز می کند.
برخی از این علائم ممکن است با خوردن برخی غذاها کاهش یابند. در مجموع، مصرف غذاهای سالم، غنی از ویتامینها و مواد مغذی مانند میوهها، سبزیجات، ماهی، آجیل، تخم مرغ و گوشت، میتواند به بهبود و تسریع فرآیند بهبودی در هنگام سرماخوردگی کمک کند. همچنین، باید به مصرف مایعات نیز توجه کرد و از آب، سوپهای گرم، چای و عصارههای تازه میوه استفاده کرد تا بدن مایعات کافی را دریافت کند.
غذا برای سرماخوردگی و گلودرد
مصرف برخی غذاهای خاص برای افرادی که مبتلا به سرماخوردگی و گلودرد یا التهاب گلو هستند، میتواند فرآیند بهبودی را تسریع و تسهیل کند. در زیر به برخی از این غذاها اشاره خواهم کرد:
مصرف مرکبات حاوی ویتامین C مانند پرتقال، گوجه فرنگی، ترشی، فلفل دلمهای، کیوی و سبزیجات تازه، میتواند به عنوان یک راهکار برای کاهش علائم سرماخوردگی باشد. ویتامین C یک آنتیاکسیدان قوی است که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند و باعث بهبود و تسریع فرآیند بهبودی میشود.
مصرف غذاهایی که حاوی مقدار زیادی روغن سالم هستند، مانند ماهی، آجیل، کره بادام زمینی و روغن زیتون، نیز به تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش علائم سرماخوردگی کمک میکند. این غذاها حاوی اسیدهای چرب امگا 3 و 6 هستند که به عنوان منابع غنی این اسیدها میتوانند به بهبود سلامتی بدن کمک کنند.
همچنین، مصرف سوپهای گرم مثل سوپ شلغم و خورشهای گوشتی، حبوبات، گیاهان دارویی مانند زنجبیل، آویشن و نعناع و همچنین مواد غذایی حاوی پروتئین مانند تخم مرغ و گوشت نیز میتواند به کاهش علائم سرماخوردگی کمک کند.
سوپ مرغ به دلیل اینکه حاوی مواد مغذی مانند پروتئین، ویتامینهای گروه B، روی و سلنیوم است به عنوان یک غذای خوشمزه و مفید برای سرماخوردگی شناخته شده است. انواع سوپ برای سرماخوردگی به علت داشتن پروتئینهای موجود در مرغ و همچنین سبزیجاتی مانند جعفری، پیاز و سیر، به بهبود سیستم ایمنی بدن کمک میکند و سرماخوردگی را درمان میکند.
مانند سوپ مرغ، آبگوشت ها منابع بسیار خوبی از مایعات و الکترولیت ها هستند که می توانند در هنگام بیماری مفید باشند. آبگوشت گرم ممکن است به رفع گرفتگی سینوسی نیز کمک کنند. آنها پر از طعم و غنی از انواع مواد مغذی بوده و هضم انها برای سیستم گوارش شما آسان هستند. علاوه بر این، آبگوشت های استخوانی غنی از کلاژن و اسیدهای آمینه هستند که ممکن است به بهبود سریع تر کمک کند.
سیر به عنوان یک داروی طبیعی درمانی برای سرماخوردگی شناخته شده است. افزودن سیر به غذا در زمان بیماری می تواند هم به غذا طعم و مزه بدهد و هم غذای شما را در مبارزه با علائم سرماخوردگی یا آنفولانزا موثرتر کند. این غذا به دلیل داشتن خواص ضدعفونیکننده و ضد التهابی، به عنوان یک درمان مؤثر برای سرماخوردگی و گلودرد شناخته شده است. مصرف سیر به عنوان مکمل غذایی در غذاهای دیگر میتواند به کاهش علائم سرماخوردگی کمک کند.
آب نارگیل نوشیدنی ایده آلی است که می توانید هنگام بیماری سرماخوردگی از آن بنوشید. همچنین حاوی کمی قند طبیعی از خود میوه است که می تواند به عنوان یک منبع انرژی سریع و آسان برای بدن شما باشد.
نوشیدن چای در طول روز یک راه عالی برای هیدراته ماندن و در عین حال از بین بردن احتقان است. چای داغ به عنوان یک ضد احتقان طبیعی عمل می کند، اما نباید آنقدر داغ باشد که گلوی شما را بیشتر تحریک کند. چای همچنین حاوی پلی فنول است. این ماده طبیعی ممکن است مزایای سلامتی زیادی، از جمله اثرات آنتی اکسیدانی و ضد التهابی و حتی اثرات ضد سرطانی بالقوه داشته باشد.
عسل دارای برخی خواص ضد باکتریایی است و ممکن است سیستم ایمنی بدن را تحریک کند. بسیاری از مردم از عسل خام محلی برای تسکین آلرژی های فصلی استفاده می کنند. عسل ممکن است به آرام کردن سرفه در کودکان کمک کند. با این حال، به دلیل خطر آلودگی با باکتری های عامل بوتولیسم، نباید به کودکان زیر 12 ماه داده شود.
میخک و زنجبیل یکی از بهترین غذاهای طبیعی برای درمان سرماخوردگی و گلودرد است. این غذا دارای خواص ضد التهابی و ضد عفونی کننده است و میتواند به بهبود علائم سرماخوردگی مانند سرفه، گلو درد و تب کمک کند. نشان داده شده که این ماده به طور موثر حالت تهوع را تسکین می دهد. بنابراین اگر احساس حالت تهوع یا استفراغ دارید، زنجبیل یکی از بهترین داروهای طبیعی موجود برای تسکین این علائم است. از زنجبیل تازه در آشپزی استفاده کنید، مقداری چای زنجبیل دم کنید تا به عنوان درمان موثری برای سرماخوردگی عمل کند.
موز یک غذای عالی برای خوردن در هنگام بیماری است. آنها نرم و ملایم اما سرشار از مواد مغذی و کربوهیدرات های سریع الاثر هستند. پتاسیم موجود در موز می تواند به پر کردن ذخایر الکترولیت بدن شما نیز کمک کند. یکی دیگر از مزایای بزرگ موز، فیبر محلول موجود در آن است. فیبر محلول در حضور مایع به ژل تبدیل میشود، بنابراین میتواند با کاهش میزان آب در دستگاه گوارش شما به معکوس کردن اسهال کمک کند.
بلغور جو دوسر (به دلیل تأمین کالری، ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز شما در هنگام بیماری)، ماست (به دلیلی دارا بودن پروبیوتیکهای مفید و اینکه پروبیوتیک ها می توانند به کودکان و بزرگسالان کمک کنند که کمتر سرما بخورند، در هنگام بیماری سریعتر بهبود پیدا کنند و آنتی بیوتیک های کمتری مصرف کنند)، آووکادو (سرشار از چربی های تک غیراشباع سالم، فیبر، ویتامین ها و مواد معدنی)، سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج، کاهو رومی و کلم پیچ (سرشار از ویتامین ها، مواد معدنی و فیبر و همچنین منابع خوبی از آهن گیاهی، ویتامین C، ویتامین K و فولات) و ماهی قزل آلا (غنی از اسیدهای چرب امگا 3 و دارای اثرات ضد التهابی قوی) برخی دیگر از غذاهای مفید برای سرماخوردگی هستند.
غذای پلویی برای سرماخوردگی
غذای پلویی برای سرماخوردگی ممکن است مفید باشد. اما بهتر است بدانید که هر غذایی که برای سرماخوردگی مفید است، باید دارای موادغذایی مشخصی باشد که از جمله موادغذایی مفید برای سرماخوردگی میتوان به سیر، زنجبیل، شوید، لیموترش، پیاز و سبزیجات اشاره کرد.
اگر قصد دارید غذای پلویی برای سرماخوردگی تهیه کنید، بهتر است از مواد غذایی فوق استفاده کنید. برای مثال، پلوی مرغ با سیر و زنجبیل یا پلوی ماهی با سبزیجات و شوید. البته بهتر است از مصرف مواد چربی و نمک زیاد در غذاهای پلویی خودداری کنید. همچنین مصرف مواد تازه و طبیعی به جای مواد نمک و نگهداری شده، برای سلامتی بدن مفیدتر است.
غذا برای سرماخوردگی کودکان
غذای مناسب برای کودکان سرماخورده شامل غذاهایی است که بتوانند سیستم ایمنی بدن را تقویت و علائم سرماخوردگی را کاهش دهند. برای مثال، میتوان به مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین C، مانند پرتقال، توتفرنگی، نارنگی، کیوی و گوجه فرنگی در غذای کودکان تأکید کرد. ویتامین C باعث تقویت سیستم ایمنی بدن میشود و کودک را در مقابل عفونتها و ویروسها مقاوم میکند.
همچنین، میتوان به مصرف مواد غذایی غنی از رویانهای آنتیاکسیدانی، مانند توت سیاه، گیلاس، سبزیجات و میوههای تازه اشاره کرد. رویانهای آنتیاکسیدانی باعث کاهش التهابات بدن و تقویت سیستم ایمنی میشوند.
سوپ مرغ، سیر، زنجبیل و عسل نیز به عنوان غذاهایی که به کودکان سرماخورده کمک میکنند، معرفی میشوند. سوپ مرغ باعث افزایش سیستم ایمنی و کاهش التهابات بدن میشود. سیر و زنجبیل نیز خواص ضدعفونی کننده و ضد التهابی دارند و به کاهش سرفه و سردرد کودک کمک میکنند. همچنین، عسل باعث کاهش التهابات و تسکین سرفه کودک میشود. به طور کلی، غذاهای سالم و متنوع، شامل سبزیجات، میوهها، غلات کامل، ماهی و مرغ، برای تقویت سیستم ایمنی کودکان و کاهش علائم سرماخوردگی بسیار مفید هستند.
غذای نونی برای سرماخوردگی
برای سرماخوردگی نیز میتوانید از برخی غذاهای نونی استفاده کنید. یکی از غذاهای نونی مفید برای سرماخوردگی نان تست می باشد. این نوع نان حاوی گندم کامل و آرد جو است و به دلیل داشتن فیبر غذایی بالا به مقابله با سرماخوردگی کمک میکند. نان تست با سوپ می تواند به صورت یک وعده غذایی کامل مصرف شود. سوپ گرم کمک میکند که بینی و حلق شما مرطوب شوند و نان تست به عنوان منبع کربوهیدرات کمک میکند که بدن شما انرژی کافی را برای مقابله با سرماخوردگی داشته باشد.
نان سنگک نیز یک گزینه خوب برای سرماخوردگی است. این نان از آرد گندم کامل، آرد جو و آرد جوانهدار درست میشود، حاوی فیبر بالایی است و میتواند برای تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهابات مفید باشد.
ساندویچ سبزی یا ساندویچ تن ماهی دو تا از بهترین غذاهای نونی برای سرماخوردگی به شمار می روند. ماهی یک منبع عالی از اسیدهای چرب امگا-۳ است که به بدن کمک میکند در برابر التهاب و عفونتها مقاومت کند. سبزیجاتی مانند خیار، ترشی، گوجهفرنگی و فلفل دلمه، حاوی ویتامینها و مواد مغذی هستند که به بدن کمک میکنند در برابر بیماریهای مختلف مقاومت کند.
غذاهایی که باید از آنها پرهیز کرد
در صورت سرماخوردگی، باید از مصرف برخی غذاها پرهیز کنید. مثلاً باید از مصرف غذاهای غنی از چربی و شیرینیهای بیش از حد خودداری کرد، زیرا این غذاها ممکن است علائم سرماخوردگی را بدتر کنند و باعث ایجاد مشکلات معدهای شوند. مواد غذایی شیرین و شور باید به حداقل ممکن مصرف شوند، زیرا این غذاها می توانند تحریک کننده سیستم ایمنی بدن باشند و باعث بدتر شدن علائم سرماخوردگی شوند.
همچنین، باید از مصرف لبنیات فرآوری شده مانند پنیر و ماست نیز پرهیز کرد، زیرا ممکن است باعث تحریک سیستم ایمنی بدن شوند و علائم سرماخوردگی را بدتر کنند.
از مصرف غذاهای چرب و سنگین نیز باید پرهیز کرد، زیرا این غذاها می توانند باعث افزایش التهاب بدن شوند و باعث بدتر شدن علائم سرماخوردگی شوند. همچنین باید از مصرف الکل و دخانیات نیز پرهیز کرد، زیرا این مواد می توانند باعث افزایش التهاب و تحریک سیستم ایمنی بدن شوند.
طرز تهیه غذا برای سرماخوردگی
سوپ مرغ برای نسلهای متمادی مورد استفاده برای بیماری بوده است و دلیل خوبی هم دارد. چون یک منبع آسان برای خوردن ویتامین ها، مواد معدنی، کالری و پروتئین است، این مواد مغذی هستند که بدن شما ممکن است در زمان بهبودی از یک بیماری به مقادیر بیشتری نیاز داشته باشد. گرمای سوپ ممکن است به کاهش احتقان کمک کند، زیرا مایعات داغ یا تند می تواند برای این کار مفید باشد.
مرغ موجود در سوپ مرغ همچنین حاوی آمینو اسید سیستئین است. N-استیل سیستئین، شکلی از سیستئین، مخاط را تجزیه می کند و دارای اثرات ضد ویروسی، ضد التهابی و آنتی اکسیدانی است. سوپ مرغ خانگی تهیه شده از آب استخوان نیز سرشار از کلاژن و مواد مغذی است که ممکن است به بهبودی سرماخوردگی کمک کند.
مواد لازم برای تهیه سوپ مرغ
یک عدد سینه مرغ
دو عدد پیاز خرد شده
یک عدد سیر خرد شده
دو عدد هویج خرد شده
دو عدد ساقه کرفس خرد شده
نمک و فلفل سیاه به میزان لازم
سه لیوان آب
دو قاشق غذاخوری روغن زیتون
طرز تهیه:
در یک قابلمه، روغن زیتون را بر روی حرارت متوسط گرم کنید.
پیاز و سیر را به همراه ساقه کرفس و هویج، تفت دهید تا نرم شوند.
سینه مرغ را به قطعات کوچک تر خرد کنید و به موادی که در مرحله قبل تفت داده اید، اضافه کنید.
آب را به قابلمه بیافزایید و به جوش آورید.
بعد از پختن مواد سوپ، به افزودن نمک و فلفل سیاه، سوپ تان را طعم دهی مزه دار کنید.
شعله گاز را کم کنید و اجازه دهید حدود نیم ساعت دیگر بپزد.
سوپ را با نان تازه سرو کنید.
نقش رژیم غذایی و تغذیه مناسب در بهبود سرماخورگی
استراحت، هیدراته ماندن و تغذیه مناسب از مهمترین کارهایی است که میتوانید برای احساس بهتر و بهبود سریعتر در هنگام بیماری سرماخوردگی انجام دهید. خوشبختانه، بسیاری از غذاها فوایدی دارند که فراتر از تامین مواد مغذی بدن شماست. در حالی که هیچ غذایی به تنهایی نمی تواند بیماری را درمان کند، خوردن غذاهای مناسب ممکن است به حمایت از سیستم ایمنی بدن کمک کند و علائم خاصی را تسکین دهد.