کاهش وزن ناگهانی و غیرمنتظره (یعنی بدون تغییر خاصی در رژیم غذایی و فعالیت بدنی) بسیار خطرناک است و در صورت مشاهده آن، باید بسیار جدی گرفته شده و بلافاصه به پزشک مراجعه نمود. در اغلب مواقع، مشکلات پزشکی و داروها و بیماری‌ها می‌توانند علت کاهش وزن ناگهانی باشند. در این مقاله ۱۱ دلیل آن را بررسی خواهیم کرد.
۱. پرکاری تیروئید
اگر غده‌ی تیروئید شما هورمون تیروئید زیادی تولید می‌کند، باعث افزایش متابولیسم میشود و شما کالری بیشتری می‌سوزانید. در نتیجه به‌صورت ناگهانی وزن از دست می‌دهید. تعداد دفعات مراجعه به سرویس بهداشتی نیز افزایش پیدا می‌کند و شاهد بالا رفتن ضربان قلب‌تان خواهید بود. همچنین اضطراب بیشتری هم خواهید داشت. پزشک می‌تواند با تجویز دارو این مشکل را برطرف کند. همچنین احتمال دارد بخشی یا کل غده‌ی تیروئید شما را نیز با عمل جراحی خارج کنند.
۲. دیابت
انسولین هورمونی است که قند خون را به انرژی تبدیل می‌کند. اگر به بیماری دیابت مبتلا باشید یا نمی‌توانید انسولین تولید کنید یا اینکه نمی‌توانید از آن برای تبدیل قند به انرژی استفاده کنید. وقتی سوخت به سلول‌ها نرسد، بدن تصور می‌کند که گرسنه هستید و شروع به سوزاندن عضلات و چربی‌سوزی می‌کند. در این صورت وزن از دست می‌دهید. همچنین شاهد عوارضی مثل تشنگی، خستگی و تکرر ادرار خواهید بود. اگر متوجه این نشانه‌ها شدید با پزشک مشورت کنید.
۳. بیماری سلیاک (Celiac)
گلوتن پروتئینی است که در گندم و سایر غلات پیدا میشود، اما مبتلایان به بیماری سلیاک نسبت به گلوتن واکنش نشان می‌دهند. وقتی شما این محصولات را مصرف می‌کنید، سیستم ایمنی بدن که باید با باکتری‌ها و سایر میکروب‌ها مبارزه کند، به سلول‌های درون روده‌ی کوچک هجوم می‌برد.
در این صورت نمی‌توانید مواد مغذی را جذب کنید و شاهد کاهش وزن ناگهانی خواهید بود. از جمله عوارض دیگر سردرد، خارش پوست، زخم دهان و درد مفاصل است. فقط پزشک می‌تواند وجود این حساسیت را تأیید کند. در صورت ابتلا به این بیماری باید رژیم بدون گلوتن را دنبال کنید.
۴. داروها
داروهایی که برای درمان بیماری‌ها مصرف می‌کنید، ممکن است باعث افزایش سوخت و ساز بدن، سوزاندن کالری بیشتر و کاهش وزن ناگهانی شوند. این داروها شامل داروهای محرک، داروهای شیمی درمانی، داروهای ضد افسردگی و داروهای بیماری دیابت نوع ۲ هستند.
اگر با مصرف دارو شاهد کاهش اشتها و وزن‌تان بودید، با پزشک مشورت کنید.
۵. غم و اندوه
دیگر علت کاهش وزن ناگهانی، غم و اندوه است. از دست دادن وزن بعد از حوادثی مثل بیکار شدن، طلاق یا مرگ عزیزان کاملا طبیعی است. اما وقتی به تغییرات جدید عادت کردید، باید وزن‌تان به حالت عادی بازگردد. شاید به کمک دوستان و آشنایان و حتی مشاوره با روانشناس نیاز داشته باشید. درصورت ادامه‌ی کاهش وزن با پزشک مشورت کنید.
۶. بیماری لوپوس (Lupus)
بیماری لوپوس زمانی اتفاق می‌افتد که سیستم ایمنی بدن، به بافت‌ها و ارگان‌های حیاتی حمله می‌کند. در نتیجه، به‌خاطر ایجاد حساسیت در سیستم گوارشی و سخت‌تر شدن عمل جذب مواد مغذی، شاهد کاهش وزن خواهید بود. بنابراین شما زود خسته می‌شوید و درد مفاصل خواهید داشت. عده‌ای دچار خارش پوست صورت هم می‌شوند. پزشک می‌تواند با تجویز دارو و تنظیم برنامه‌ی تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی، نشانه‌های این بیماری را کمتر کند.
۷. بیماری آدیسون (Addison)
در این بیماری، غدد آدرنال، بعضی از هورمون‌ها به‌خصوص کورتیزول (هورمون استرس) را کمتر تولید می‌کنند. عوارض دیگر بیماری شامل حالت تهوع، استفراغ، درد معده و گاهی‌اوقات اسهال است. این عوارض می‌توانند باعث بی‌اشتهایی و علت کاهش وزن ناگهانی شوند. پزشک می‌تواند با تجویز دارو، هورمون‌ها را در بدن جایگزین و بیماری را درمان کند.
۸. سرطان
سلول‌های سرطانی انرژی بیشتری را از بدن جذب می‌کنند و مواد شیمیایی را تولید می‌کنند که باعث تغییر نحوه گوارش مواد غذایی میشود. سیستم ایمنی بدن باید بیشتر فعالیت کند. این شرایط شما را خسته‌تر می‌کند و بدن کالری بیشتری می‌سوزاند و وزن از دست می‌دهید.
۹. بیماری مزمن انسدادی ریه COPD
مصرف سیگار باعث آسیب به کیسه‌های هوای درون ریه‌ها میشود. در نتیجه، مایع غلیظی به نام مخاط در گلو ایجاد میشود که تنفس را مشکل‌تر می‌کند. برای دریافت اکسیژن بیشتر، باید بیشتر هم نفس بکشید و این باعث افزایش مصرف کالری و خستگی شما خواهد شد. از طرفی اشتهای خود را نیز از دست می‌دهید که منجر به کاهش وزن میشود.
۱۰. نارسایی قلبی
اگر قلب نتواند خون و اکسیژن را به اعضای بدن برساند، سیستم گوارش به‌اندازه‌ی کافی خون دریافت نمی‌کند. در این صورت بدون اینکه غذایی مصرف کرده باشید، احساس سیری می‌کنید و درد معده نیز شروع میشود. در این شرایط، روده‌ی کوچک دچار انسداد خواهد شد و نمی‌تواند مواد مغذی را جذب کند. پزشک به شما توصیه می‌کند که مصرف نمک را کمتر کنید و برای پاک‌سازی بدن از مواد زائد، داروهای ادرارآور تجویز می‌کند.
۱۱. زوال عقل (Dementia)
زوال عقل باعث کاهش توانایی تفکر و به یادآوردن خاطرات و کاهش توانایی‌های اجتماعی میشود. در مراحل نهایی بیماری، به این خاطر که فراموش می‌کنید غذا بخورید یا جویدن غذا مشکل‌تر میشود، شاهد کاهش وزن خواهید بود. عفونت‌های مزمن، رژیم‌های غذایی خاص و بعضی داروها می‌تواند شرایط را بدتر کند.
