نقش پروبیوتیک‌ها در بهبود اختلالات گوارشی و عفونت های تنفسی

غزاله اسلامیان، میکروبیوم را مجموعه‌ای از همه میکروب‌ها (باکتری‌ها، قارچ‌ها، ویروس‌ها و ژن‌های آنها) عنوان کرد که به طور طبیعی روی پوست و درون بدن انسان زندگی می‌کنند.

به گفته وی، میکروبیوم‌ها با میکروسکوپ قابل رؤیت هستند و از جهات مختلف به سلامت و تندرستی انسان کمک می‌کنند.

این استادیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: روده بزرگ محیطی با اکسیژن کم و مناسب برای رشد میکروبیوم‌ها (باکتری‌های بی‌هوازی) مانند استروپتوکوک، بیفیدوباکتریوم، لاکتوباسیلوس و کلستریدیوم است.

این دکترای علوم تغذیه خاطرنشان کرد: این میکروب‌ها از رشد بیش از حد باکتری‌های مضر جلوگیری می‌کنند که برای مواد مغذی و مکان‌های اتصال به غشاهای مخاطی روده که محل اصلی فعالیت ایمنی و تولید پروتیین‌های ضدمیکروبی است، رقابت می‌کنند.

به گفته وی، میکروب‌های مذکور از این طریق سیستم ایمنی را تحریک می‌شود، ترکیبات غذایی بالقوه سمی را تجزیه می‌کنند و ویتامین‌ها از جمله ویتامین‌های B، ویتامین Kو اسید آمینه خاصی را سنتز می‌کنند.

این استادیار دانشگاه، پروبیوتیک‌ها را میکروب‌های مفید عنوان کرد که مصرف آنها در تنظیم میکروبیوم روده نقش مؤثری داشته و برای بدن مفید است.

اسلامیان خاطرنشان کرد: پره‌بیوتیک‌ها به مواد غذایی (اغلب کربوهیدرات‌های غیرقابل هضم) گفته می‌شود که به عنوان سوخت در دسترس میکروب‌های مفید روده قرار می‌گیرند و به تقویت آنها کمک می‌کنند.

وی با بیان این که پروبیوتیک در زبان یونانی به معنای حیات بخش است افزود: پروبیوتیک به ارگانیسم‌های زنده و غیربیماری‌زایی اطلاق می‌شود که در صورت مصرف مقادیر کافی، اثرات سلامت بخشی ویژه‌ای برای میزبان دارند.

اسلامیان یادآور شد: پروبیوتیک‌ها به شکل مکمل‌های غذایی یا به طور طبیعی در برخی مواد غذایی وجود دارند که مواد غذایی تخمیری شامل کفیر، ماست، ترشی‌های تخمیری، کیمچی، پنیرهای پروبیوتیک و چای تخمیری از آن جمله هستند.

به گفته وی، منابع غذایی پره بیوتیک‌ها شامل موز، پیاز، پیازچه، سیر، موسیر، سیب، تره فرنگی، غلات سبوس‌دار، جو دوسر و انواع حبوبات است.

به گفته این استادیار دانشکده علوم تغذیه، رژیم‌های سرشار از غلات سبوس‌دار، میوه، سبزی، مغزها و دانه‌ها می‌توانند فیبر کافی را برای بدن تأمین کنند و میکروب‌های مفید روده از این فیبر تغذیه می‌کنند.

این دکترای علوم تغذیه افزود: افراد مبتلا به چاقی و اضافه وزن، عدم تعادل میکروبیوم روده را تجربه می‌کنند و کاهش وزن اصولی به برگشت تعادل میکروب‌ها و بهبود جمعیت میکروبیوم روده کمک می‌کند.

اسلامیان خاطرنشان کرد: رژیم‌های غذایی پرچرب با اسید چرب ترانس و اشباع بالا و رژیم‌های غذایی پرکربوهیدرات با میزان قند ساده بالا منجر به برهم خوردن تعادل میکروبیوم روده می‌شود.

وی افزود: چربی‌های ترانس در فست فودها، شیرینی‌ها، بیسکوئیت‌ها، کیک‌ها و مارگارین وجود دارند. چربی‌های اشباع در کره، گوشت‌های پرچرب، چربی‌های حیوانی و شیرینی‌های قنادی وجود دارند.

این استادیار دانشکده علوم تغذیه خاطرنشان کرد: براساس نتایج پژوهش‌ها مصرف پروبیوتیک‌ها و پره‌بیوتیک‌ها می‌توانند در بهبود برخی اختلالات گوارشی مانند نفخ، اسهال، یبوست، ریفلاکس، سندرم روده تحریک‌پذیر، عفونت‌های تنفسی و بیماری‌های التهابی روده نقش درمانی و مفیدی داشته باشند.