ویروس اچ پی وی
ویروس HPV یا ویروس پاپیلومای انسانی، نوعی بیماری مقاربتی است که از طریق رابطه جنسی و از راه واژن ، دهان و مقعد منتقل میشود. در این مقاله به بررسی روش های پیشگیری از ویروس اچ پی وی میپردازیم.
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به اچ پی وی هستند؟
احتمال ابتلا به این ویروس در افرادی که فعالیت جنسی دارند، سیگار میکشند، سیستم ایمنی ضعیفی دارند و یا نوزادانی که از مادران مبتلا به HPV متولد شدهاند، بیشتر از سایرین است.
علل ایجاد ویروس اچ پی وی
این ویروس بیش از 100 نوع مختلف دارد و باعث بروز زگیل تناسلی و افزایش احتمال ابتلا به سرطان دهانه رحم میشود. ویروس عامل زگیل تناسلی یکی از گونه های کم خطر این خانواده است که باعث ایجاد زگیل در واژن، دهانه رحم، مقعد و … شده، و معمولاً با گذشت چند سال و تقویت سیستم ایمنی بدن فرد، از بدن دفع میشود.
اما انواع دیگر این خانواده، به ویژه 13 نوع آن، از نوع پرخطر هستند و باعث بروز سرطان دهانه رحم میشوند.
ابتلا به این ویروس و بروز عفونت، باعث ایجاد ناهنجاری در سلول های دهانه رحم میشود که در صورت عدم شناسایی و کنترل، میتواند باعث بروز سرطان دهانه رحم شود.
از آنجایی که ممکن است برخی افراد در زمان ابتلا به این ویروس، علائمی نداشته باشند، برای تشخیص بیماری و جلوگیری از ابتلا به سرطان دهانه رحم، باید به طور مرتب آزمایش پاپ اسمیر انجام شود تا در صورت ابتلای فرد به این ویروس و وجود ناهنجاری در دهانه رحم، روند درمان آغاز شود.
شایعترین علل ابتلا به اچ پی وی
شایعترین علت ابتلا به این ویروس، رابطه جنسی و تماس با پوست فرد آلوده است. معمولاً زگیل تناسلی در داخل یا خارج مقعد، روی آلت تناسلی، داخل واژن، روی دهانه رحم و در کشاله ران مردان ظاهر می شود. البته در صورت داشتن رابطه جنسی دهانی، ممکن است زگیل ها روی لب و دهان نیز ایجاد شوند.
علائم ویروس اچ پی وی
به طور کلی، ابتلا به این ویروس باعث بروز علائم زیر میشود:
- ظهور توده ها و برجستگی های گوشتی بدون درد در اطراف مقعد یا ناحیه تناسلی
- خارش، ترشحات و خونریزی از ناحیه تناسلی، به ویژه حین رابطه جنسی یا بعد از آن
- ظهور زگیلهای منفرد یا خوشهای به صورت گل کلم
- وجود دانه های ریزی که علامتی ندارند و تنها با دست احساس میشوند
درمان زگیل تناسلی
جهت درمان زگیل تناسلی میتوان به مدت چند هفته از محلولهای حاوی پودوفیلین و پودوفیلوکس روی ضایعات استفاده کرد. در برخی موارد، به ویژه در زنان باردار، زگیل با استفاده از لیزر، سوزانده و برداشته میشود.
در مواردی که فرد بخواهد به سرعت زگیل خود را درمان کند، میتواند از روش کرایوتراپی یا انجماد با نیتروژن مایع استفاده کند. بر اساس مطالعات صورت گرفته، استفاده از کرایوتراپی تا 90 درصد میتواند زگیل های تناسلی را از بین ببرد.
اما در هر صورت، درمانی برای این ویروس وجود ندارد، و روش های مورد استفاده تنها میتوانند ویروس را غیرفعال کنند.
تقریباً 80% زنان در طول زندگی خود حداقل یک بار به ویروس HPV مبتلا میشوند. برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری تنها دو راه وجود دارد:
- استفاده از واکسن HPV
- عدم برقراری رابطه جنسی
سن دریافت واکسن اچ پی وی
بهترین سن برای دریافت واکسن اچپیوی، سنین کودکی و قبل از آغاز فعالیت جنسی است، در این صورت سیستم ایمنی بدن آنتیبادیهای ضد HPV را تولید کرده و وقتی فرد در معرض این ویروس قرار بگیرد به وسیله سیستم ایمنی از بین میرود.
روش های پیشگیری از ویروس اچ پی وی
به طور کلی، رعایت موارد زیر، باعث کاهش احتمال ابتلا به بیماریهای مقاربتی میشود:
-
استفاده از کاندوم
یکی از بهترین راهها برای جلوگیری از ابتلا به بیماریهای مقاربتی، استفاده از کاندوم است.
البته استفاده از کاندوم مانع از انتقال ویروس پاپیلومای انسانی نمیشود، اما براساس مطالعات صورت گرفته، احتمال بروز سرطان دهانه رحم را کاهش میدهد.
این نکته لازم به ذکر است که حتی پس از تزریق واکسن اچ پی وی نیز باید از کاندوم استفاده کرد تا مانع از ابتلا به سایر بیماریهای مقاربتی شود.
-
انجام آزمایشات مربوطه
یکی از راههای اطمینان پیدا کردن از سلامت طرفین در یک رابطه، انجام آزمایشات لازم است.
-
داشتن یک شریک جنسی
داشتن رابطه جنسی تنها با یک نفر، احتمال ابتلا به بیماریهای مقاربتی را کاهش میدهد.
-
عدم استفاده از الکل
استفاده از الکل و مواد مخدر باعث رفتارهای پرخطر جنسی میشود و احتمال ابتلا به بیماریهای مقاربتی را افزایش میدهد.
با توجه به مسری بودن ویروس اچ پی وی و زنده ماندن چند روزه ی آن روی سطوح آلوده، لازم است که در صورت تماس دست یا شیء با ضایعات زگیل تناسلی، حتماً دست ها را شسته و وسایلی که با ضایعات در تماس بوده اند را ضدعفونی کرد تا سبب انتقال ویروس به دیگری نشود.
اما لازم به ذکر است که استفاده از مواد ضدعفونی کننده رایج همچون الکل، اثری بر این ویروس ندارد و باعث از بین رفتن آن نمی شود.
به عبارت دیگر، ضدعفونی کننده های بر پایه الکل و گلوتارآلدئید روی ویروس HPV بی اثر هستند و تنها با استفاده از ترکیبات هایپوکلریت، پراستیک اسید و یا قرار دادن لوازم و وسایل آلوده در انکوباتور می توان سطوح آلوده را ضدعفونی کرد.