بدن انسان برای انجام واکنش های ضروری بدن و بقای خود نیاز به استفاده از انواع مختلف گروههای غذایی دارد. به منظور استفاده صحیح از مواد غذایی، نخستین بار توسط کشور سوئد هرم غذایی پیشنهاد شد و رفته رفته در طی زمان کامل تر و بهینه شد. آخرین مدل پیشنهادی هرم غذایی در سال ۲۰۱۲، تحت عنوان بشقاب من پیشنهاد شد. هرم غذایی در واقع شامل میزان مورد نیاز گروههای غذایی مختلف بوده که برای بدن انسان لازم و ضروری می باشد.
هرم غذایی شامل چه غذا هایی می باشد؟
هرم غذایی از پنج گروه اصلی تشکیل شده است. از گروه اول تا پنجم، به تدریج میزان آن در رژیم غذایی کاهش می یابد.
- گروه اول قاعده هرم را تشکیل میدهد و شامل غلات و نان می باشد. این دسته تامین کننده عمده کریوهیدرات مورد نیاز بدن بوده و منبع غنی از ویتامین های گروه ب می باشند.
- گروه دوم ،میوه ها و سبزیجات هستند. این گروه ویتامین آ و ویتامین سی مورد نیاز بدن را تامین می کنند.
- گروه سوم شامل لبنیات هستند و کلسیم و ویتامین ب مورد نیاز بدن را تامین می کنند.
- گروه بعدی گوشت و تخم مرغ هستند. این گروه تامین کننده چربی و پروتئین بدن بوده و سرشار از آهن،فسفر و ویتامین های گروه ب می باشند.
- و آخرین گروه شامل چربی ها و شیرینی ها هستند.این گروه بیشتر تامین کننده کالری مورد نیاز بدن هستند
به طور کلی یک رژیم غذایی سالم باید شامل ۵ تا ۵۵ درصد کربوهیدرات ها،۲۰ تا ۳۵ درصد چربی و حدود ۱۵ درصد پروتئین باشد.
مصرف بیش از اندازه کربوهیدرات ها و چربی ها
مصرف بیش از اندازه کربوهیدرات ها و چربی ها منجر به افزایش کالری مصرفی و به دنبال آن اضافه وزن می شود. میزان طبیعی مصرف پروتئین ها، حدود ۰/۷ گرم به ازای هر یک کیلوگرم وزن بدن می باشد که البته این میزان در تمامی افراد یکسان نبوده و میتواند تحت تاثیر عوامل مختلف قرار گیرد.
ورزشکاران و افرادی که فعالیت های بدنی سنگین دارند
ورزشکاران و افرادی که فعالیت های بدنی سنگین دارند به میزان پروتئین بیشتری نیاز دارند. مردان نیز نسبت به زنان به پروتئین بیشتری نیاز دارند. به طور کلی زنان روزانه به حدود ۳۵ گرم پروتئین نیاز دارند و این در حالی هست که این میزان در مردان به ۴۵ گرم می رسد. پروتیئن ها از زیر واحد هایی تحت عنوان اسید آمینه ساخته شده است.
آتروفی عضلانی
اسیدهای آمینه در سلولها در طی فرآیند گلوکونئوژنز به گلوکز تبدیل شده و به عنوان سوخت رایج سلولها مورد استفاده قرار می گیرند. پروتیئن ها در عضله سازی و افزایش حجم توده عضلات نقش اساسی دارند و در صورتی که رژیم غذایی از میزان کافی پروتئین برخوردار نباشد، فرد دچار آتروفی عضلانی می شود. اکثر هورمون ها در بدن ساختار پروتئینی دارند و از آمینو اسیدها تولید میشوند. در غیاب آمینو اسیدها بدن در تولید آنزیم ها و هورمون های پروتئینی دچار مشکل می شود.
وظیفه پروتئین ها
وظیفه دیگر پروتئین ها دفاع از بدن می باشد و به عبارتی برخی پروتئین ها جزئی از سیستم ایمنی را تشکیل می دهند. ورزشکاران و افرادی که فعالیت بدنی سنگین دارند بیش از جمعیت عادی به وجود پروتیئن ها در رژیم غذایی خود نیاز دارند. کودکان به ویژه در سن رشد و زنان باردار از دیگر مواردی هستند که نیاز به پروتیئن بیشتری دارند.
مصرف بیش از اندازه پروتئین ها
مصرف بیش از اندازه پروتئین ها در افرادی که دچار نارسایی کلیه هستندو کلیرانس کراتینین آنها کمتر از جمعیت عادی هست، توصیه نمی شود.