کولیک نوزاد یا قولنج یعنی اینکه نوزادی که بیمار یا گرسنه نیست، اما بیش از ۳ ساعت در روز، در بیش از ۳ روز هفته و به مدت بیش از ۳ هفته گریه می کند. این وضعیت اندکی مبهم است، اما کارشناسان در چند مورد اتفاق نظر دارند:
- در صورتی که نوزاد ترم کامل باشد، احتمالاً کولیک نوزاد از حدود ۲ هفتگی شروع می شود و در صورتی که نوزاد نارس باشد دیرتر آغاز میگردد.
- این وضعیت تقریباً همیشه در ۳ یا ۴ ماهگی خود به خود رفع می شود.
- کولیک نوزاد می تواند بدون توجه به جنسیت کودک، ترتیب تولد و همچنین شیر خوردن از سینه یا شیشه شیر روی دهد.
- کودکانی که کولیک داشتند، هیچ تفاوتی به لحاظ رشد با کودکان بدون کولیک ندارند.
علل کولیک نوزاد
پزشکان دقیقاً نمی دانند چه چیزی موجب کولیک نوزاد می شود. برخی نظریه ها در مورد علل پشت پرده شامل موارد زیر است:
- سیستم گوارشی در حال رشد با عضلات که اغلب دچار اسپاسم می شوند.
- گاز
- هورمون هایی که باعث درد و ضعف شکم می شوند.
- حساسیت به نور، سر و صدا و غیره یا تحریک بیش از حد
- سیستم عصبی در حال تکوین
- قالب اولیه میگرن در دوران کودکی
- ترس، استیصال یا هیجان
بیماریهای متعدی میتوانند مشابه کولیک نوزاد به نظر برسند. اگر در مورد کودک خود نگران هستید، پزشک می تواند برای رفع مشکلاتی مانند موارد زیر معاینه کاملی انجام دهد:
- عفونت
- ریفلاکس اسید یا مشکلات معده
- تغذیه بیش از حد یا ناکافی
- حساسیت به شیر خشک یا شیر مادر
- فشار یا التهاب در مغز و سیستم عصبی آنها
- اختلالات چشم، مانند خراش یا افزایش فشار
- نامنظم بودن ضربان قلب
- آسیب به استخوان ها، عضلات یا انگشتان
علائم کولیک نوزاد
نوزادان عموماً علائم کولیک را در زمان مشخصی از روز، معمولاً عصرها، نشان می دهند. ممکن است متوجه شوید که فرزندتان اینگونه گریه می کند:
- بدون دلیل مشخص (مانند گرسنگی یا کثیف بودن پوشک)
- مانند زمانی که درد دارند.
- همراه با مشت های گره کرده، بازوهای سفت، پشت قوس دار یا پاهای پیچ خورده
- به صورتی که رنگش سرخ می شود.
- هنگامی که کودک گریه می کند، ممکن است هوای زیادی ببلعد. این امر می تواند معده آن ها را پر از باد کرده و شکم آن ها را سفت یا متورم کند.
تشخیص کولیک نوزاد
هیچ آزمایشی برای تشخیص کولیک وجود ندارد. پزشک کودکتان درباره علائم و سابقه پزشکی آنها سؤال خواهد کرد. دکتر با تمرکز بر مواردی از قبیل موارد زیر، معاینه بالینی انجام خواهد داد:
- سطح انرژی
- رنگ پوست
- تنفس
- دمای بدن
- وزن
دکتر همچنین ممکن است برای رد سایر اختلالات، دستور انجام برخی آزمایشها را صادر کند.
درمان کولیک نوزاد
از آنجا که هیچ دلیل واضحی برای کولیک نوزاد وجود ندارد، بنابراین هیچ درمانی نیز وجود ندارد. پزشک کودک شما مواردی را توصیه خواهد کرد که ممکن است موجب تسکین آن ها شود. آنها را یک به یک امتحان کنید. اگر موردی پس از چند روز تأثیری نداشت، گزینه دیگری را امتحان کنید.
کولیک به خودی خود بهتر خواهد شد. شما فقط باید صبر کنید تا این وضعیت با رسیدن کودک به ۴ ماهگی بهبود یابد.
برخی اقدامات آرام سازی نوزاد عبارتند از:
- مطمئن شوید که آنها گرسنه نیستند.
- اگر شیر می دهید، از پزشک خود بپرسید که آیا داروهایی که مصرف می کنید یا غذایی که می خورید ممکن است باعث تحریک یا واکنش آلرژیک در کودک شود یا خیر.
- موقعیت بدن آنها را تغییر دهید. آنها را بنشانید یا بخوابانید. در حالی که راه می روید آنها را در آغوش نگه دارید. آنها را تکان دهید یا کمر آنها را ماساژ دهید.
- از پستانک استفاده کنید.
- کودک را قنداق کنید.
- آنها را بدون لباس بغل کنید.
- از نویز سفید (مانند پنکه، ماشین لباسشویی یا ماشین ظرفشویی) یا ضبط ضربان قلب استفاده کنید.
- آنها را سوار ماشین کنید.
- آنها را در تاب یا یک صندلی لرزان قرار دهید.
خود مراقبتی والدین برای استرس کولیک
کودک مبتلا به کولیک می تواند یک چالش باشد. بسیاری از والدین نسبت به کودک بدخلق حس خستگی، عصبانیت یا ناراحتی دارند. این احساسات شما را به پدر و مادر بد تبدیل نمی کند. به یاد داشته باشید که شما کولیک را ایجاد نکرده اید و این وضعیت بهتر خواهد شد.
بهتر است هنگامی که برای آماده شدن اتاق را ترک می کنید، کودک را به مدت ۱۰ دقیقه در گهواره یا تخت نرده دار (که کودک در آن بازی می کند) قرار دهید. در صورت نیاز به استراحت، از دوستان، خانواده یا پرستاران کودک کمک بخواهید. کاهش سطح استرس در خود شما نیز به کودکتان کمک خواهد کرد.
اگر نوزاد شما هم دچار کولیک نوزاد است و این موضوع شما را مضطرب میکند، برای کسب اطلاعاتی در این خصوص بهتر است به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید. امکان رزرو اینترنتی نوبت پزشک از طریق سایت درمانکده به سادگی امکانپذیر است. دسترسی به شماره تماس و آدرس مطب نیز از طریق درمانکده میسر شده است.