همانطور که بزرگ می شوید، می بینید که پدربزرگ و مادربزرگتان در حین راه رفتن به آرامی شروع به خم شدن می کنند. حتی ممکن است با افزایش سن کوتاه‌تر به نظر برسند. شاید آن موقع زیاد به آن فکر نمی کردید، اما اکنون که بالغ تر و بزرگتر شده اید بیشتر به دلیل آن فکر می کنید. کاهش قد چه زمانی نگران کننده است و چقدر می توان انتظار داشت که با افزایش سن کاهش یابد؟
چرا با افزایش سن کوچک می شویم؟
با افزایش سن، بدن شما کند می شود. هر سال پس از 30 سالگی، شما تقریباً یک ضربان قلب در دقیقه از حداکثر ضربان قلب خود را از دست می دهید. این باعث کاهش جریان و گردش خون می شود.
ترکیب شیمیایی بدن شما نیز تغییر می کند. در بین استخوان های شما یک بالشتک وجود دارد که از ساییدگی استخوان ها به یکدیگر جلوگیری می کند. با گذشت زمان این بالشتک آب کمتری در خود نگه می دارد و خراب می شود.
هنگامی که استخوان های شما در کنار هم قرار می گیرند، هر بار چند میلی متر از دست می دهید. با افزایش سن، کوچک شدن حدود یک اینچ طبیعی است. اگر بیش از یک اینچ کوچک شوید، ممکن است یک بیماری جدی تری مقصر باشد.
پوکی استخوان چیست؟
پوکی استخوان استخوان های شما را ضعیف می کند و باعث ایجاد ریزشکستگی در آنها می شود. با گذشت زمان ممکن است استخوان‌های شما تحلیل رفته یا فرو بریزند و باعث کوتاه‌تر شدن شما شود.
چه کسانی در خطر پوکی استخوان هستند؟
زنان بیشتر از مردان در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان هستند. اگر سابقه سرطان دارید، خطر ابتلا به سرطان نیز افزایش می یابد. پزشک شما ممکن است در مورد تکمیل اسکن تراکم استخوان، که شبیه به اشعه ایکس است، با شما صحبت کند.
مردان و زنان مسن به دلیل تغییرات در سطح استروژن و تستوسترون در معرض خطر بیشتری نسبت به سایر گروه های سنی هستند. اگر سطح شما خیلی پایین باشد، بر توده استخوانی شما تأثیر می گذارد و استخوان های شما را ضعیف می کند.
پوکی استخوان چگونه درمان می شود؟
زمانی که پوکی استخوان زود تشخیص داده شود، برای جلوگیری از تحلیل استخوان و آسیب های اضافی، درمان می شود. برنامه درمانی شما ممکن است شامل داروهای زیر شود:
- بیس فسفونات ها
- استروژن درمانی
- هورمون درمانی
- مهارکننده لیگاند RANK (RANKL).
پزشک علائم، نتایج آزمایش تراکم استخوان و سلامت کلی شما را هنگام طراحی یک برنامه درمانی در نظر می گیرد. علاوه بر دارو، پزشک ممکن است موارد زیر را توصیه کند:
تغییرات در رژیم غذایی شما
- مکمل هایی مانند کلسیم و ویتامین D برای سلامت استخوان ها
- تمرین منظم
- کاهش وزن
- جلوگیری از کاهش تراکم استخوان
در حالی که نمی‌توانید از ابتلا به پوکی استخوان جلوگیری کنید، می‌توانید گام‌های سالمی برای حفظ استخوان‌های قوی بردارید
رژیم غذایی سالم را حفظ کنید
اطمینان حاصل کنید که رژیم غذایی شما تعادلی از مواد مغذی را برای سلامت کلی شما فراهم می کند. کلسیم و ویتامین D پایه و اساس استخوان‌های قوی هستند، اما بقیه اعضای بدن شما نیز باید سالم باشند.
مصرف مکمل ها را در نظر بگیرید
شما باید سعی کنید بیشتر مواد مغذی خود را از غذاهای سالم دریافت کنید. با این حال، در برخی موارد مکمل ها ضروری است. اگر ممکن است محدودیت های غذایی داشته باشید یا به ویتامین یا مواد معدنی بیشتری نیاز داشته باشید که به طور منطقی نمی توانید آن را از غذا دریافت کنید، مکمل ها یک جایگزین عالی هستند. همچنین ممکن است پزشک از شما بخواهد که مصرف کلسیم و ویتامین D خود را افزایش دهید تا انقباض استخوان را کاهش دهید.
بیشتر ورزش کنید
ممکن است فکر کنید که ورزش های شدید شما را در معرض خطر بیشتری برای آسیب استخوان قرار می دهد، اما برعکس این موضوع صادق است. همه فعالیت ها با خطر همراه است، اما کاردیو مانند پیاده روی سریع، دویدن و دویدن به تقویت استخوان های شما کمک می کند.
همیشه باید قبل از شروع یک رژیم ورزشی با پزشک خود صحبت کنید. اگر فعالیت جدیدی انجام می دهید، آن را آهسته انجام دهید و به بدن خود گوش دهید تا از شکستگی جلوگیری کنید.
عادت های ناسالم را حذف کنید
الکل، کافئین و سیگار همگی استخوان های شما را ضعیف می کنند. در حالی که آنها باعث پوکی استخوان یا تحلیل استخوان نمی شوند ، می توانند به بدتر شدن وضعیت شما کمک کنند. مهم نیست چند سال دارید، هنوز برای کنار گذاشتن عادت های ناسالم و تغییر زندگیتان دیر نیست
ستون فقرات
اغلب افراد پس از ۴۰ سالگی، با گذشت هر دهه از عمرشان با یک سانتی متر کاهش قد روبه رو می شوند. تا ۸۰ سالگی اغلب مردان ۵ سانتی متر و زنان ۸ سانتی متر کوتاه تر خواهند شد. علت این که چرا زنان کوتاه تر می شوند این است که زنان در دوران یائسگی با افت بیشتر استروژن ( نوعی هورمون زنانه که هم در مردان و هم در زنان از استخوان محافظت می کند) رو به رو می شوند. علاوه بر آن مردان عضله بیشتری دارند که در محافظت از ساختار بدن موثر است. از ۳۵ سالگی استخوان ها شروع به از دست دادن ماده معدنی می کند. با گذشت عمر توانایی بدن در جایگزین کردن استخوان کند می شود و با بروز پوکی استخوان، آن ها کمی کوچک تر و شکننده می شوند.
علاوه بر این، دیسک های بین استخوان ها نیز صاف می شود که همه این عوامل در کوتاه شدن قد نقش دارد. بین ستون مهره ها، ۲۳ عدد دیسک ژل مانند وجود دارد که دارای عملکرد ضربه گیر است و از ۸۸ درصد آب تشکیل شده است. در طول روز که در حالت حرکت، نشسته یا ایستاده هستیم، به طور طبیعی با فشار وارد شدن روی دیسک ها این مایعات خارج می شود و هنگام شب در حالت دراز کشیدن دوباره مایع به دیسک ها جذب می شود.
به همین علت است که طی روز نسبت به شب 0.75 سانتی متر کوتاه تریم. اما با بالا رفتن سن، دیسک ها کمی صاف می شود که این امر به کوتاهی دائمی منجر می شود.
همچنین کاهش وزن در هر سنی می تواند زنگ خطر بروز پوکی استخوان به خصوص در زنان باشد؛ در مردان نیز علاوه بر پوکی استخوان می تواند نشانه بیماری قلبی عروقی باشد. به گفته محققان بیماری های شایع پیری بیماری قلبی و پوکی استخوان است.
راه حل
حدود یک پنجم مردم با بالا رفتن سن قدشان کوتاه نمی شود. در این امر ژن و شیوه زندگی سالم نقش مهمی دارد. برای مقابله با پوکی استخوان، رژیم غذایی حاوی کلسیم کافی و ویتامین D اتخاذ کنید. مصرف کافئین بیش از حد (روزی بیش از ۸ فنجان چای یا قهوه) برای سلامت استخوان مضر است. همچنین نتایج بررسی ها نشان می دهد افرادی که ورزش می کنند نسبت به بقیه قدشان کمتر کوتاه می شود. از طرفی تقویت نشدن عضلات به خصوص عضلات شکم باعث بزرگ شدن شکم و جلو آمدن گردن می شود که در کوتاهی فرد نقش دارد. طرز صحیح نشستن و ایستادن مانع از تغییر شکل دیسک ها می شود.
قلب
از میانسالی عضلات قلب سالی 0.3 گرم کوچک تر می شود، این امر بر توانایی قلب در پمپاژ خون تاثیر می گذارد. اسکن های ام آر آی (MRI) که روی تعدادی از زنان و مردان بین ۴۵ تا ۸۵ سال انجام شد، نشان می دهد که عملکرد عضلات قلب سالانه ۲ تا ۵ درصد کاهش می یابد و مقدار پمپاژ خونی که از قلب خارج می شود، سالی ۹ میلی لیتر کمتر و این امر باعث بالا رفتن فشار خون می شود. فشار خون بالا نیز به ضخیم شدن عضلات قلب منجر می شود. قلبی که به علت فشار خون بالا بزرگ شود دچار فیبروز و مستعد به از کار افتادگی می شود.
راه حل
همانند تمامی عضلات، قلب نیز با ورزش قوی تر می شود و احتمال کوچک شدن آن کمتر است. ورزش های مفید برای قلب شامل پیاده روی، بالا رفتن از پله ها، باغبانی، کار سخت منزل و استفاده از وسایل ورزشی است. پیاده روی ۴۰ دقیقه ای به مدت ۵ روز در هفته کافی است.
مغز
هنگام تولد، مغز ۴۰۰ گرم وزن دارد و تا سن نوجوانی تا وزن یک کیلو و ۴۰۰ گرم رشد می کند اما از ۲۰ سالگی ۱۰ تا ۱۵ درصد کوچک می شود. پزشکان احتمال می دهند علت این امر تراکم سموم در مغز باشد. شاید هم از بین رفتن سلول های مغز در این امر دخیل است.
بالا بودن وزن، بالا بودن کلسترول و استعمال دخانیات این روند را سرعت می بخشد.
راه حل
فعال نگه داشتن مغز در طول عمر امری مهم و کلیدی است. باید از مصرف دخانیات و مشروبات الکلی پرهیز شود. داشتن خواب کافی نیز در این امر موثر است.
صورت
با بالا رفتن سن، استخوان های صورت به لحاظ اندازه کوچک تر می شود و باعث فرورفتگی پوست و عضله اطراف آن می شود. با از دست دادن دندان، فک جمع می شود.
به گفته متخصصان، این فرآیند در زنان از دهه ۴۰ سالگی و در مردان از دهه ۵۰ سالگی آغاز می شود.
راه حل
با رعایت بهداشت دهان مانع از خرابی و از بین رفتن دندان شوید.
مثانه
در ۲۵ سالگی، مثانه یک فرد سالم ظرفیت نگهداری حجم ۲ فنجان مایع را دارد اما با رسیدن به ۶۵ سالگی این ظرفیت به نصف کاهش می یابد.
راه حل
از مصرف کافئین و مشروبات الکلی که ناراحتی مثانه ایجاد می کند، بپرهیزید. ورزش های مربوط به تقویت لگن را انجام دهید. با بالا رفتن سن، نیازی نیست که مصرف مایعات را کاهش دهید. مصرف مایعات باید به اندازه ای باشد که ادرار زرد کم رنگ باشد.
غده تیموس
غده تیموس عضو کوچکی است که در بالای قلب قرار دارد و سلول های «تی» را که از بدن در مقابل عفونت محافظت می کند، تولید می کند. این غده طی دوران کودکی به انداره یک سیب بزرگ می شود اما در نوجوانی به تدریج جمع می شود و در بزرگسالی به اندازه یک تیله در می آید.
راه حل
برای تقویت سیستم دفاعی بدن، رژیم کم کالری اتخاذ کنید.
گوش ، بینی و پا تنها اعضایی که رشد می کند
به طور متوسط، گوش سالی 0.22 میلی متر رشد می کند. قسمت داخل نرمه گوش به لحاظ اندازه تغییر نمی کند اما گوش بیرونی بزرگ می شود. علت آن، غضروفی بودن گوش است که همیشه در حال رشد است. جاذبه زمین نیز عامل دیگری است. با بالا رفتن سن و شکسته شدن فیبرهای آلستین و کلاژن، غضروف مانند پوست نازک تر می شود و حالت انعطاف پذیری خود را از دست می دهد. این امر باعث می شود پوست کشیدگی و افتادگی پیدا کند، نوک بینی درازتر و به پایین خم شود و گوش ها نیز به پایین کشیده شود.
با از دست دادن حالت انعطافی تاندون ها و رباط ها که استخوان ها را با هم ارتباط می دهد، پاها درازتر و پهن تر می شود. به گفته کارشناسان اندازه پای افراد بالای ۴۰ سال در هر ۱۰ سال یک سایز بزرگ تر می شود.
