آلرژی فصلی (یا همچنین آلرژی هوایی یا حساسیت به گرده گلها) یک نوع آلرژی است که به واسطه واکنش ناشی از تماس با ذرات موجود در هوا مانند گرده گلها، قارچ‌ها، شوینده‌ها، قسمت‌های خشک شده از پوست حیوانات و غیره ایجاد می‌شود. این آلرژی معمولاً در فصل‌هایی که گیاهان به شکوفایی می‌رسند (معمولاً بهار و تابستان) شدیدتر است، زیرا در این فصل‌ها غلظت گرده‌ها در هوا بیشتر است.
وقتی که افرادی که حساسیت فصلی دارند، با ذرات آلرژی‌زا در تماس می‌باشند، سیستم ایمنی بدن آن‌ها به اشتباه به عنوان یک تهدید به سلامتی تشخیص می‌دهد و واکنش آلرژیک را آغاز می‌کند. این واکنش شامل علائمی مانند عطسه، خارش چشم، سرفه، آبریزش بینی، گلو درد، خستگی، تنگی نفس و تورم صورت می‌شود.
برخی از راهکارها برای مدیریت آلرژی فصلی عبارتند از:
۱. استفاده از ماسک یا منقی هوا: استفاده از ماسک یا منقی هوا می‌تواند به جلوگیری از تماس مستقیم با ذرات آلرژی‌زا در هوا کمک کند.
۲. شستشو و تغییر لباس: بعد از برگشت به خانه، شستشو و تغییر لباس می‌تواند ذرات آلرژی‌زا را از بدن و لباس‌ها دور کند.
۳. استفاده از مرطوب‌کننده هوا: استفاده از مرطوب‌کننده هوا در داخل منزل می‌تواند خشکی ناشی از عوامل آلرژی‌زا را کاهش دهد.
۴. جلوگیری از باز کردن پنجره‌ها: در فصل‌های آلرژی، بهتر است پنجره‌ها را بسته نگه داشته و اجازه ندهید ذرات آلرژی‌زا وارد منزل شوند.
۵. مصرف داروهای ضدآلرژی: در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهای ضدآلرژی را تجویز کند تا علائم آلرژی را کاهش دهد.
مهم است که در صورت وجود علائم شدید یا عدم تسکین علائم با روش‌های مندربا عرض پوزش، در متن قبلی بخشی از جمله حذف شده است. لطفاً اجازه دهید به طور کامل پاسخ دهم:
مهم است که در صورت وجود علائم شدید یا عدم تسکین علائم با روش‌های مندرج مقابله کنید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. پزشک می‌تواند تشخیص درستی را قرار دهد و درمان‌های مناسب را توصیه کند، از جمله مصرف داروهای ضدآلرژی، آزمایشات آلرژیک و در موارد شدیدتر، درمان‌های آلرژی مانند آمپول آلرژی یا درمان های آماده‌سازی مثل تحمیل آلرژن.
آلرژی‌ها واکنش‌های غیرطبیعی سیستم ایمنی بدن به مواد مختلف مانند گرده‌ها، گرد و غبار، برخی غذاها، یا مواد شیمیایی هستند. هرچند درمان‌های دارویی نقش مهمی در مدیریت آلرژی‌ها دارند، برخی مواد غذایی نیز می‌توانند به کاهش علائم آلرژی و تقویت سیستم ایمنی کمک کنند. در ادامه برخی از این مواد غذایی معرفی شده‌اند:
۱. عسل محلی
مصرف عسل محلی می‌تواند به بدن کمک کند تا به تدریج به گرده‌های موجود در محیط عادت کند و واکنش‌های آلرژیک را کاهش دهد.
۲. زنجبیل
زنجبیل خواص ضد التهابی قوی دارد و می‌تواند به کاهش التهاب ناشی از آلرژی‌ها کمک کند. همچنین، مصرف زنجبیل می‌تواند به کاهش علائم مرتبط با آلرژی مانند آبریزش بینی و گرفتگی کمک کند.
۳. زردچوبه
زردچوبه حاوی کورکومین است که دارای خواص ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی است. مصرف زردچوبه به کاهش علائم التهابی ناشی از آلرژی کمک می‌کند.
۴. ماهی‌های چرب
ماهی‌هایی مانند سالمون، تن و ساردین غنی از اسیدهای چرب امگا-۳ هستند که به کاهش التهاب و تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کنند.
۵. پیاز و سیر
پیاز و سیر حاوی کوئرستین هستند که یک آنتی‌هیستامین طبیعی است و می‌تواند به کاهش واکنش‌های آلرژیک کمک کند. این مواد به کاهش تولید هیستامین در بدن کمک می‌کنند که یکی از عوامل اصلی علائم آلرژی است.
۶. ماست پروبیوتیک
مصرف ماست‌های پروبیوتیک یا سایر محصولات حاوی پروبیوتیک‌ها به حفظ سلامت روده‌ها و تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند. سلامت روده‌ها نقش مهمی در تنظیم واکنش‌های ایمنی بدن دارد.
۷. مرکبات
مرکباتی مانند پرتقال، لیمو و گریپ‌فروت غنی از ویتامین C هستند که به عنوان یک آنتی‌هیستامین طبیعی عمل می‌کند و به کاهش علائم آلرژی کمک می‌کند.
۸. سیب
سیب نیز حاوی کوئرستین است و مصرف منظم آن می‌تواند به کاهش التهاب و کاهش علائم آلرژی کمک کند.
۹. چای سبز
چای سبز حاوی ترکیبات آنتی‌اکسیدانی است که می‌تواند به کاهش تولید هیستامین و در نتیجه کاهش علائم آلرژی کمک کند.
۱۰. بروکلی و سبزیجات صلیبی
سبزیجاتی مانند بروکلی، کلم، و گل کلم به دلیل داشتن ویتامین C و ترکیبات ضد التهابی می‌توانند به کاهش علائم آلرژی کمک کنند.
۱۱. انگور قرمز
انگور قرمز حاوی رسوراترول است که یک آنتی‌اکسیدان قوی است و می‌تواند به کاهش التهاب و تقویت سیستم ایمنی کمک کند.
۱۲. دانه‌های کتان
دانه‌های کتان غنی از اسیدهای چرب امگا-۳ هستند و می‌توانند به کاهش التهاب و تقویت سیستم ایمنی کمک کنند.
۱۳. سبزیجات برگ سبز
سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج و کاهو غنی از مواد مغذی و آنتی‌اکسیدان‌ها هستند که به تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهاب کمک می‌کنند.
مصرف این مواد غذایی در کنار یک رژیم غذایی متعادل و سالم می‌تواند به کاهش علائم آلرژی و تقویت سیستم ایمنی کمک کند. علاوه بر این، بهتر است از مصرف غذاهایی که علائم آلرژی را تشدید می‌کنند، مانند محصولات لبنی در برخی افراد یا غذاهای فرآوری‌شده، اجتناب شود. اگر آلرژی شدیدی دارید، مشورت با پزشک یا متخصص تغذیه نیز ضروری است.
آیا با تغذیه میتوان جلوی حساسیت را گرفت؟
بله، تغذیه مناسب می‌تواند در کاهش حساسیت‌ها و آلرژی‌ها موثر باشد. در واقع، برخی تغییرات در رژیم غذایی می‌توانند به کاهش علائم آلرژی و حساسیت کمک کنند. اما باید توجه داشت که تغذیه به تنهایی نمی‌تواند درمان کامل برای آلرژی باشد و همچنین هرکس در مورد نوع آلرژی و واکنش بدنش به مواد غذایی متفاوت است. در هر صورت، در نظر داشته باشید که قبل از ایجاد تغییرات در رژیم غذایی خود، بهتر است با یک پزشک یا تغذیه‌شناس متخصص مشورت کنید. در زیر چند نکته مهم در مورد تغذیه و کاهش حساسیت آمده است:
۱. از مواد غذایی حاوی آلرژن‌های شناخته شده خودداری کنید: اگر مطمئن هستید که به یک ماده غذایی خاص حساسیت دارید، بهتر است آن را از رژیم غذایی خود حذف کنید یا مصرف آن را به حداقل برسانید.
2. تقویت سیستم ایمنی: مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین‌ها، مواد مغذی و آنتی‌اکسیدان‌ها می‌تواند سیستم ایمنی را تقویت کند. مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه، ماهی چرب که حاوی اسیدهای چرب امگا-3 است و مواد غذایی حاوی ویتامین C و E می‌تواند مفید باشد.
۳. تغذیه ضد التهابی: برخی مواد غذایی ضد التهابی مانند زنجبیل، زردچوبه، سیر، سبزیجات تازه و ماهی چرب می‌توانند کمک کنند. این مواد غذایی ممکن است علائم التهابی که معمولاً در برخی از آلرژی‌ها دیده می‌شود را کاهش دهند.
۴. مصرف پروبیوتیک‌ها: پروبیوتیک‌ها، که در برخی مواد غذایی مانند ماست، کره، کیمچی و یا مکمل‌های غذایی وجود دارند، می‌توانند به بهبود ترشحات گوارشی و تعادل میکروبیوم دستگاه گوارش کمک کنند.
۵. توجه به تغذیه تنوع‌بخش: مصرف مواد غذایی متنوع و گروه‌های مختلف غذایاین مواد غذایی شامل میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، ماهی، مرغ، گوشت قرمز، لبنیات، میوه‌های خشک و مواد غذایی پرپروتئین می‌شود.
۶. آزمایش و حذف: در صورتی که شک دارید که به یک ماده غذایی خاص حساسیت دارید، می‌توانید به کمک پزشک یا تغذیه‌شناس آزمایش‌های آلرژی را انجام دهید و سپس ماده مورد نظر را از رژیم غذایی خود حذف کنید و تغییرات را در علائم خود مشاهده کنید.
با این حال، مهم است به یاد داشته باشید که هر فرد و هر نوع حساسیت ممکن است نیازهای متفاوتی داشته باشد. در نهایت، بهتر است با پزشک یا تغذیه‌شناس متخصص خود مشورت کنید تا برنامه تغذیه مناسبی را برای شما تعیین کنند.
مواد غذایی که با حساسیت و آلرژی مقابله می‌کنند
هنگام مقابله با حساسیت و آلرژی غذایی، مصرف مواد غذایی خاصی می‌تواند به کاهش علائم کمک کند. البته، توصیه می‌شود با یک پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید تا بر اساس نیازهای شخصی شما، رژیم غذایی مناسبی برای شما تعیین شود. در اینجا چند مورد از مواد غذایی که ممکن است در مقابله با حساسیت و آلرژی مفید باشند، ذکر شده است:
۱. آواکادو: آواکادو شامل چربی‌های سالم و آنتی‌اکسیدان‌ها است که می‌تواند به کاهش التهاب و تسکین علائم آلرژی کمک کند.
۲. ماهی چرب: ماهی‌هایی مانند سالمون، ماهی تون، ماهی ماکرل و ساردینا حاوی اسیدهای چرب امگا-۳ هستند که خواص ضد التهابی دارند و می‌توانند به کاهش علائم آلرژی کمک کنند.
۳. خرما: خرما یک منبع خوب از فیبر و آنتی‌اکسیدان‌ها است که ممکن است در کنترل علائم آلرژی مفید باشد.
۴. زنجبیل: زنجبیل خواص ضد التهابی دارد و می‌تواند در کاهش علائم التهابی آلرژی مفید باشد. می‌توانید آن را به صورت تازه یا به عنوان افزودنی در غذاها استفاده کنید.
۵. نعناع: نعناع خنک‌کننده و ضد التهاب است، که می‌تواند در تسکین علائم آلرژی، به خصوص در مورد علائم تنفسی مانند آبریزش بینی و عطسه، مفید باشد. می‌توانید نعناع را به صورت تازه یا در قالب چای مصرف کنید.
۶. آلوئه‌ورا: ژل آلوئه‌ورا خواص خنک‌کننده و ضد التهابی دارد و می‌تواند در تسکین علائم آلرژی پوستی مفید باشد. می‌توانید ژل آلوئه‌ورا را مستقیماً روی پوست مورد تحت تاثیر قرار گرفته استفاده کنید.
همچنین، ممکن است برخی از مواد غذایی موجب تشدید علائم آلرژی شوند، بنابراین در صورت وجود آلرژی خاصی، مصرف هر ماده غذایی جدید را با یکمصرف همراه با مشاوره پزشک یا متخصص تغذیه انجام دهید. همچنین، مهم است که در صورت وجود علائم آلرژی شدید مانند تنگی نفس، تورم صورت یا گلو، اورژانس پزشکی را فوراً مراجعه کنید.
کنترل علائم آلرژی با درمان‌های دارویی
درمان‌های دارویی می‌توانند به کنترل علائم آلرژی فصلی کمک کنند. در زیر برخی از دسته‌های داروهای استفاده شده در درمان آلرژی فصلی را بررسی خواهیم کرد:
1. ضدهیستامین‌ها (Antihistamines): این داروها به کاهش علائم تورم، خارش، عطسه و آبریزش بینی مرتبط با آلرژی کمک می‌کنند. ضدهیستامین‌ها می‌توانند به صورت خوراکی (قرص یا شربت) یا به صورت اسپری بینی استفاده شوند. برخی از ضدهیستامین‌ها بدون نیاز به نسخه پزشک قابل خریداری هستند، اما در صورت نیاز به داروهای قوی‌تر، مشاوره پزشک لازم است.
2. مواد ضدالتهاب غیراستروئیدی (Nonsteroidal anti-inflammatory drugs – NSAIDs): برخی از NSAIDs مانند ایبوپروفن (Ibuprofen) و ناپروکسن (Naproxen) می‌توانند به کاهش التهاب و علایم آلرژی مانند خارش و التهاب ناشی از آن کمک کنند. اما باید توجه داشت که برخی از افراد ممکن است حساسیت نسبت به NSAIDs داشته باشند و در صورت نیاز به استفاده از این داروها، مشاوره پزشک الزامی است.
3. کورتیکواستروئیدها (Corticosteroids): این داروها به صورت قرص یا اسپری بینی استفاده می‌شوند و به کاهش التهاب و علائم مرتبط با آلرژی مانند عطسه، خارش، سرفه و آبریزش بینی کمک می‌کنند. کورتیکواستروئیدها معمولاً برای کنترل علائم شدید آلرژی تجویز می‌شوند و نیاز به نسخه پزشک دارند.
4. مواد ضدترشحی (Decongestants): این داروها به کاهش تورم بینی و دستگاه تنفسی کمک کرده و علائمی مانند آبریزش بینی و انسداد ناشی از آن را کاهش می‌دهند. معمولاً به صورت قرص، شربت یا اسپری بینی استفاده می‌شوند. با این حال، استفاده بلند مدت از مواد ضدترشحی ممکن است به مسائلی مانند خشکی بینی و اعتیاد منجر شود، بنابراین استفاده معقولانه و طبق راهنمایی پزشک ضروری است.
مهم است که قبل از استفاده از از هر دسته‌ای از داروها، با پزشک مشورت کنید. پزشک می‌تواند شما را درباره نوع دارو، مقدار مصرف و مدت زمان استفاده راهنمایی کند. همچنین، در صورت نیاز، پزشک ممکن است تست‌های آلرژیک انجام داده و درمان‌های دیگری مانند آمپول آلرژی یا درمان‌های آماده‌سازی مثل تحمیل آلرژن را توصیه کند.
مواد غذایی تشدید کننده آلرژی
بعضی از مواد غذایی می‌توانند آلرژی‌ها را تشدید کنند. این مواد غذایی بسته به نوع آلرژی و حساسیت شخص ممکن است متفاوت باشند، اما در زیر فهرستی از مواد غذایی رایج که ممکن است آلرژی را تشدید کنند آمده است:
1. محصولات لبنی: شیر و محصولات لبنی مانند پنیر، ماست و بستنی می‌توانند در برخی از افراد حساسیت و آلرژی ایجاد کنند. این حساسیت ممکن است به لاکتوز (شکر موجود در شیر) یا پروتئین‌های شیر مانند کازئین و ویتامین مانند ویتامین D مربوط باشد.
۲. تخم‌مرغ: تخم‌مرغ نیز ممکن است یک ماده مسبب آلرژی باشد و در برخی افراد علائمی مانند خارش، تورم، سرفه و آبریزش بینی را ایجاد کند.
۳. غلات حاوی گلوتن: غلاتی مانند گندم، جو، جو دوسر، کاجو، صیفی‌جات و غلات حاوی گلوتن می‌توانند در افرادی که دارای حساسیت به گلوتن یا بیماری سلیاک هستند، علائم گوارشی و آلرژی را تشدید کنند.
۴. ماهی: برخی از افراد ممکن است حساسیت یا آلرژی نسبت به ماهی داشته باشند. در برخی از موارد، آلرژی به ماهی می‌تواند جدی و حتی عوارض زندگی‌تها باشد.
۵. توت فرنگی، آلبالو و تمشک: برخی افراد می‌توانند حساسیت به توت فرنگی، آلبالو و تمشک داشته باشند و در صورت مصرف آن‌ها، علائمی مانند خارش و تورم را تجربه کنند.
۶. بادام‌زمینی: بادام‌زمینی یک مواد غذایی شایع مسبب آلرژی است. مصرف بادام‌زمینی در افراد حساس می‌تواند علائمی مانند خارش، تورم دهان و آنافیلاکسی را ایجاد کند.
مهم است تا در صورت وجود حساسیت یا آلرژی شما به یکی از مواد غذایی فوق، از مصرف آن خودداری کنید و در صورت لزوم با پزشک یا متخصص آلرژی مشورت کنید.
