ماهی هامور یا حمور که نام انگلیسی آن گروپر Grouper می باشد، یک از انواع ماهیان ممتاز جنوب با فواید بسیار زیاد برای سلامتی است. ارزش غذایی ماهی هامور همانند بیشتر ماهی هایی که در خلیج فارس صید می شوند بسیار بالا است. هامور که یکی از شکارچیان دریایی و گوشتخوار می باشد دارای شکل ظاهری منحصر به فردی است که تشخیص آن از سایر انواع ماهی ها را بسیار ساده کرده است.
ماهی هامور چیست و چه مشخصاتی دارد؟
حمور یا هامور از ماهی های بزرگ دریاهای جنوب کشور است که بدنی بزرگ و مستطیلی شکل همراه با سری بزرگ و قوی دارد. رنگ پوست این ماهی ممتاز جنوب بین زرد تا قهوه ای رنگ متغییر است و در بخش شکم آن متمایل به قرمز رنگ می باشد. برخی از گونه های هامور در سراسر جهان دارای ابعاد بیش از یک متر و با وزنی بالاتر از ۱۵ کیلوگرم می باشند.
جثه بزرگ این ماهی سبب شده است که سرعت شنا کردن آن کم باشد و از طعمه هایی که در لابه لای سنگ ها و ماسه ها مخفی شده اند تغذیه می کند. البته در بسیاری از گونه های آن نیز دیده شده است که این شکارچی بسیار سریع عمل می کند و در یک لحظه طعمه خود را می گیرد.
خانواده ماهی های گروپر یا هامور در دنیا شامل گونه های بسیار مختلف و متنوع است که تنها حدود ۳۰ گونه آن را می توان در خلیج فارس و دریای عمان یافت. دهان بزرگ این ماهی برای شکار کردن و همچنین ساختن لانه به کار می رود و قدرت مکندگی بالایی دارد. قیمت ماهی هامور یا حمور به دلیل ارزش غذایی بالا و بهره مندی از گوشت لطیف و بسیار خوش طعم و البته فاقد تیغ، نسبتا بالا می باشد. از گوشت این آبزی ارزشمند در طبخ غذاهایی نظیر قلیه ماهی و ماهی شکم پر نیز استفاده می شود.
خواص ماهی هامور سفید
ماهی هامور دارای گوشت سفت سفید رنگ و بسیار خوش طعمی است که به صورت سرخ شده یا ترکیبی در غذاهای دیگر مصرف می شود. به خصوص غذای اصلی مردمان جنوب کشور که قلیه ماهی است و ساکنین شهرهای جنوبی، ماهی حمور را بهترین گزینه برای خوش طعم شدن این غذا می دانند. طبع این ماهی سرد و تر است و لازم است افراد سرد مزاج در مصرف آن دقت لازم را داشته باشند. همچنین می توان برای خنثی کردن سردی آن از آب نارنج که طبع گرمی دارد و گوشت هامور را خوش طعم تر می نماید استفاده نمود.
اما علاوه بر طعم خوش، این آبزی جنوب کشور دارای ارزش غذایی و خواص بی نظیری برای سلامتی انسان می باشد. در گوشت ماهی هامور مقادیر قابل توجهی از املاح ضروری برای بدن، همچنین انواع ویتامین ها، پتاسیم و فسفر وجود دارد. هر یک از این عناصر و ترکیبات در سلامتی بخش های زیادی از بدن نقش اساسی دارند.
بطور مثال وجود پتاسیم و فسفر در کنار هم در این ماهی به تقویت مغز و سلول های عصبی کمک می نماید. همچنین موجب افزایش هوش در کودکان نیز می شود.
ارزش غذایی ماهی حمور جنوب چقدر است؟
شاید ندانید که ماهی هامور به بمب فسفر نیز معروف است که این عنصر در کنار پتاسیم، علاوه بر اینکه موجب تقویت سلول های مغزی می شود، در کنار کلسیم، از اصلی ترین عناصر تشکیل دهنده بلوک های استخوانی است که موجب استحکام استخوان ها و دندان ها می شود. به دلیل درصد چربی پایینی که این ماهی دارد، مصرف آن برای بیماران قلبی در صورت نحوه طبخ سالم، بدون مشکل خواهد بود. ارزش غذایی این ماهی در هر ۱۰۰ گرم گوشت لخم عبارت است از:
مواد مغذی ماهی هامور Grouper
مقدار در هر ۱۰۰ گرم
کالری
۱۲ درصد
چربی
۲ درصد
فسفر
۳۲۶ میلی گرم
آهن
۲۸ میلی گرم
پروتئین
۱۶ گرم
البته علاوه بر پروتئین بالا که آن را برای تمامی افراد اعم از کودکان، ورزشکاران، خانم های باردار، افراد میانسال و مسن و … به یک منبع پروتئینی ارزشمند مبدل می سازد، به دلیل وجود کلسیم، آهن، اسیدهای چرب امگا ۳ و سایر مواد معدنی، همچنین طیف وسیع ویتامین هایی که در گوشت این آبزی یافت می شود، نمی توان از مصرف آن غافل شد. بطور مثال:
ویتامین A
ویتامین D
ویتامین B
مصرف ماهی هامور برای چی خوبه؟!
با توجه به پروتئین بالا، چربی های سالم و منابع غنی از ویتامین ها، املاح و مواد معدنی، با مصرف ۱۰۰ گرم ماهی هامور در هر وعده غذایی می توانید از فواید و خواص بیشمار آن برای سلامتی بهره مند گردید. در ادامه ۳ مورد از بهترین و مهمترین خواص این ماهی در حفظ سلامتی و پیشگیری از بیمار های مختلف را بررسی نموده ایم. بطور کلی مصرف این ماهی برای این گروه افراد به شدت توصیه می شود:
افرادی که دارای ضعف سیستم ایمنی هستند و سریع بیمار می شوند
افرادی که دندان های بی کیفیتی دارند
مبتلایان به میگرن و بیماری های عصبی ناشی از افسردگی یا اضطراب مزمن
افراد مستعد پوکی استخوان، خانم های در شرف یائسگی
اشخاصی که دارای بیماری های التهابی به خصوص در مفاصل خود هستند
بیماران دیابتی و افرادی که مستعد ابتلا به دیابت نوع ۲ هستند
اشخاصی که دارای اختلالات هورمونی هستند
مبتلایان به پرفشاری خون
افرادی که کم خونی دارند
مبتلایان به سندروم پیش از قاعدگی
۱- تقویت مغز و سلول های عصبی
به دلیل فسفر بسیار زیادی که در این ماهی وجود دارد (تقریبا هم سطح با ارزش غذایی میگو) مصرف آن برای تقویت سیستم عصبی و سلول های مغزی و پیشگیری از پیری این سلول ها بسیار مفید می باشد. ضمن آنکه از ابتلا به زوال عقل و آلزایمر همچنین اختلال حواس در افراد مسن پیشگیری می نماید. کودکان در حال رشد با مصرف فسفر می توانند از بهره هوشی و قدرت تحلیل بالاتری برخوردار شوند.
۲- تقویت استخوان ها و پیشگیری از شکستگی و پوکی آنها
پوکی استخوان از بیماری های خاموشی است که بهترین راه مقابله با آن پیشگیری می باشد. بطوریکه پیش از سنین میانسالی به خصوص در خانم ها پیش از دوران یائسگی با مصرف مقادیر کافی کلسیم و فسفر همچنین پتاسیم می توانید از ابتلا به آن پیشگیری کنید. یا وقوع آن را به تاخیر بیندازید.
البته از نقش ویتامین D در سلامتی و استحکام استخوان ها نمی توان غافل شد. این ویتامین تنها از منابع محدودی نظیر نور خورشید یا مصرف آبزیان و ماهی های چرب برای بدن تامین می شود.
۳- پیشگیری از انواع سرطان ها و بیماری های قلبی و عروقی
اسیدهای چرب امگا 3 از آنتی اکسیدان های بسیار مفید برای پیشگیری از سرطانی شدن سلول ها و کاهش روند رشد و تکثیر سلول های عصبی می باشد. ضمن آنکه این چربی های مفید، میزان کلسترول بد خون را کاهش داده، سطح کلسترول خوب و مفید را بالا می برند.
به همین دلیل مصرف ماهی هایی که حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ بیشتری هستند، برای افراد مبتلا به بیماری های قلبی بسیار مفید است. همچنین ریسک حملات قلبی را به طور قابل توجهی کاهش می دهد. البته ویتامین های A و D نیز در کنترل و پیشگیری از سرطان ها بسیار مفید و موثر هستند.
ساید فواید که مصرف ماهی حمور برای سلامتی دارد
وجود برخی عناصر، املاح و مواد معدنی در این ماهی آن را به یک مکمل غذایی بسیار غنی مبدل کرده است که مصرف آن یک تا دو بار در ماه می تواند بسیاری از مواد مغذی مورد نیاز بدن را تامین نماید. بطور مثال برخی از مهمترین این عناصر و ترکیبات عبارتند از:
سدیم
در این نوع ماهی مقادیر قابل توجهی سدیم وجود دارد که به بهبود عملکرد عضلات و تنظیم اسیدیته خون همچنین فرایند پروتئین سازی در بدن کمک می نماید. گوشت
ویتامین های گروه B
ماهی هامور یک ب-کمپلکس طبیعی است که برای پیشگیری از ریزش مو و کنترل آن بسیار موثر و مفید است. همچنین به پیشگیری از کم خونی کمک می نماید.
منیزیم
برای پیشگیری از گرفتگی عضلات و داشتن خوابی راحت باید مقادیر کافی از منیزیم را در برنامه غذایی خود دریافت کنید. همچنین منیزیم برای درمان افسردگی و بی اشتهایی همچنین پیشگیری از سر درد های میگرنی، آریتمی قلب و بیماری های فشار خون مفید است.
فسفر
این عنصر ضروری که به مقدار زیادی در ماهی هامور وجود دارد به سلامت کلیه ها و بهبود حافظه همچنین سلامت دهان و دندان و ترمیم بافت های عضلانی و استحکام استخوان ها کمک می نماید.
روی
به منظور رشد بهتر کودکان در سنین رشد و تقویت سیستم ایمنی لازم است مقادیر کافی روی از مواد غذایی تامین شود که در ماهی حمور نیز یافت می شود.
