عوارض چاقی کودکان
عوارض چاقی کودکان
چاقی کودکان، معضلی رو به رشد است که سلامت جسمی و روانی نسل آینده را تهدید می‌کند. عوامل ژنتیکی، محیطی و رفتاری در بروز این مشکل نقش دارند. پیشگیری و درمان زود هنگام با تغییر سبک زندگی، تغذیه سالم و فعالیت بدنی منظم امکان پذیر است.
چاقی کودکان، یکی از جدی‌ترین چالش‌های سلامت عمومی در ایران است. شاید باور این مسئله برایتان سخت باشد اما از 16 میلیون دانش آموزی که در ایران مشغول به تحصیل هستند، 5 میلیون مبتلا به چاقی و اضافه وزن می‌باشند. این معضل، ریشه در عوامل مختلفی از جمله تغذیه نامناسب، کاهش فعالیت بدنی و عوامل اجتماعی دارد.
چاقی کودکان، علاوه بر مشکلات جسمی، عواقب روانی و اجتماعی جدی نیز به همراه دارد. عوارض چاقی در کودکان، آنها را در مسیر بیماریهایی مانند دیابت، فشار خون بالا و کلسترول، کاهش عزت نفس و افسردگی بالا قرار می‌دهد. به همین دلیل درمان و پیشگیری از چاقی دوران کودکی به محافظت از سلامت کودک شما در حال حاضر و آینده کمک می‌کند.
تعریف چاقی کودکان (به چه کودکانی چاق می‌گویند؟)
چاقی کودکان زمانی تشخیص داده می‌شود که مقدار چربی بدن آنها بیش از حد نرمال باشد. این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که کالری دریافتی از طریق غذا بیشتر از کالری مصرفی بدن باشد.
برای تشخیص چاقی در کودکان، از شاخص توده بدنی (BMI) استفاده می‌شود. BMI شاخصی است که وزن را بر حسب متر مربع بر قد تقسیم می‌کند. اگر BMI کودکی بالاتر از صدک 95 همسن و سالان خود باشد، به عنوان کودک چاق طبقه بندی می‌شود.
همه کودکانی که وزن بالاتری نسبت به همسن و سال‌های خود دارند، لزوما چاق نیستند. برخی از کودکان، هیکل درشت‌تری دارند. آنها، به طور معمول، مقادیر مختلفی از چربی بدن را در مراحل مختلف رشد، حمل می‌کنند. بنابراین نمی‌توانید از ظاهر فرزندتان، دقیقا بگویید که اضافه وزن دارد یا نه.
علت چاقی کودکان چیست؟
چاقی کودکان یک مشکل جدی و رو به رشد است که عوامل مختلفی در ایجاد آن نقش دارند. در ادامه به برخی از مهم‌ترین دلایل چاقی کودکان اشاره می‌شود:
.عوامل تغذیه‌ای
عوامل تغذیه‌ای نقش مهمی در چاقی کودکان دارند. این عوامل عبارتند از:
رژیم غذایی نامناسب: یک رژیم غذایی نامناسب، حاوی سطوح بالای چربی یا قند و مواد مغذی کم، باعث اضافه وزن کودکان می‌شود. فست فود، آب نبات و نوشابه‌های گازدار، مقصران اصلی این داستانند.
کاهش مصرف میوه و سبزیجات: عدم مصرف کافی میوه‌ها و سبزیجات که سرشار از فیبر و مواد مغذی هستند، نیز ممکن است باعث افزایش وزن شود. مصرف میوه‌ها و سبزیجات نقش بسیار مهمی در کاهش وزن، به ویژه در کودکان، ایفا می‌کنند. این مواد غذایی سرشار از فیبر، آب و مواد مغذی هستند که به روش‌های مختلف به کاهش وزن کمک می‌کنند.
تغذیه نامنظم: پرخوری، میان وعده‌های نامناسب و پرکالری و عدم رعایت وعده‌های غذایی منظم، از عوامل مهم چاقی در کودکان هستند.
عوامل سبک زندگی
سبک زندگی غلط نیز در اضافه وزن کودکان تاثیر دارد. این عوامل عبارتند از:
کم خوابی: کم خوابی باعث اختلال در تعادل هورمون‌های گرسنگی و سیری می‌شود. در این وضعیت هورمون لپتین که مسئول ایجاد احساس سیری است کاهش می‌یابد و هورمون گرلین که باعث افزایش اشتهاست افزایش می‌یابد. در نتیجه، کودکان احساس گرسنگی بیشتری می‌کنند و تمایل به خوردن غذاهای پرکالری دارند.
کاهش فعالیت بدنی: کم تحرکی، گذراندن زمان زیاد در مقابل صفحه نمایش (تلفن همراه، کامپیوتر، تلویزیون) و کاهش بازی‌های فعال از عوامل مهم در چاقی کودکان هستند. افراد در هر سنی، زمانی که کم فعالیت کنند، وزنشان بالا می‌رود. ورزش کالری می‌سوزاند و به حفظ وزن سالم کمک می‌کند.
استرس: استرس، به عنوان یک واکنش طبیعی بدن به فشارهای روانی، می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر سلامت کودکان، از جمله وزن آنها داشته باشد. ارتباط بین استرس و چاقی کودکان، پیچیده و چند وجهی است. استرس می‌تواند باعث پرخوری و انتخاب غذاهای ناسالم شود.
عوامل ژنتیکی
عوامل ژنتیکی نقش مهمی در ابتلای کودکان به چاقی ایفا می‌کنند. اگرچه سبک زندگی و رژیم غذایی نیز بسیار مهم هستند، اما ژن‌ها می‌توانند مستعد بودن فرد به چاقی را افزایش دهند.
متابولیسم: ژن‌ها می‌توانند بر سرعت متابولیسم بدن تأثیر بگذارند. افرادی که متابولیسم کندتری دارند، کالری را با سرعت کمتری می‌سوزانند و در نتیجه بیشتر مستعد چاقی هستند.
عوارض چاقی در کودکان چیست؟
چاقی کودکان اغلب باعث ایجاد عوارض در سلامت جسمی، اجتماعی و عاطفی کودک می‌شود. این عوارض شامل بیماری‌ها و مشکل‌های زیر است:
1.دیابت نوع 2
2.کلسترول و فشار خون بالا
3.درد مفاصل
4.مشکلات تنفسی
5.بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD)
6.عوارض اجتماعی و عاطفی
چاقی در کودکان صرفاً یک مشکل فیزیکی نیست، بلکه می‌تواند تأثیرات عمیقی بر سلامت روان و تعاملات اجتماعی آنها داشته باشد. کودکان چاق اغلب با طیف گسترده‌ای از چالش‌های اجتماعی و عاطفی روبرو می‌شوند که می‌تواند بر رشد و توسعه آنها در طولانی مدت تأثیر بگذارد.
