همانطور که می دانید کاندیدا یکی از قارچ های رایج در بدن انسان است. این قارچ اغلب در نواحی همچون دهان، پوست، سیستم گوارش، ناخن های انگشت پا، مقعد و واژن یافت می شود. اگرچه وجود این قارچ معمولا برای بدن بی خطر و بی ضرر است اما رشد بی رویه آن می تواند به عفونت منجر شود.
رژیم غذایی مناسب برای کاندیدا رژیم سفت و سختی است که می تواند نشانه های این عفونت را تسکین ببخشد.
در این مقاله سعی می کنیم رژیم غذایی و برنامه های غذایی ساده برای این عفونت را با هم مرور کنیم.
کاندیدا چیست؟
بیش از ۱۵۰ نوع کاندیدا شناخته شده که در قسمت های مختلف بدن ما زندگی می کنند. این گونه ها به هضم و جذب مواد مغذی موجود در غذاها کمک می کنند. رشد بی رویه کاندیدا می تواند دیواره سیستم معدی روده ای شما را تجزیه کند. همین امر باعث انتشار سموم مضری به جریان خون می شود و باعث بروز عفونت در بدن می گردد.
نشانه های چنین عفونتی در برگیرنده موارد زیر خواهد بود:
- حالت تهوع
- نفخ، یبوست یا اسهال
- خستگی مزمن
- مشکلات پوستی همچون اگزما یا راش ها
- عفونت عودکننده مجاری ادرار
- تحریک پذیری و تغییر در خلق و خو
- اضطراب و افسردگی
- درد مفاصل
- هوس خوردن مواد شیرین
با وجود تعداد زیادی از گونه های کاندیدا که در بدن ما وجود دارد تنها ۱۵ مورد از آنها باعث ایجاد عفونت می شود. گونه Candida albicans رایج ترین گونه ای است که در بدن باعث بروز عفونت می شود و نیمی از موارد بیماری در این شرایط به خاطر وجود چنین گونه ای در بدن است. نرخ ابتلا به عفونت کاندیدا در سرتاسر جهان هنوز بالاست و در دو دهه اخیر ثابت مانده است.
ریسک فاکتورها (فاکتورهای خطر) برای ابتلا به عفونت کاندیدا
ریسک فاکتورهای متعددی برای ابتلا به این عفونت وجود دارد. برخی از این موارد عبارت است از:
- رژیم غذایی که سرشار از کربوهیدرات ها و شکر تصفیه شده است.
- بهداشت ضعیف دست
- مصرف زیاد الکل
- سطح بالای استرس
- عدم تعادل در سیستم گوارش
- استفاده نادرست از کاتتر
- استفاده از قرص های ضد بارداری یا آنتی بیوتیک ها
- تشخیص دیابت
- سیستم ایمنی ضعیف
اگر هر یک از این ریسک فاکتورها را در خود می بینید سعی کنید با تغییر در رژیم غذایی یا تغییر در سبک زندگی آنها را برطرف کنید. می توانید از روش های مدیریت استرس و مدیتیشن در زندگی خود استفاده کنید.
خلاصه: بیش از ۱۵۰ گونه مختلف از کاندیدا در بدن ما زندگی می کنند. از این میان تنها ۱۵ مورد در صورت رشد بی رویه، باعث ابتلای افراد به عفونت می شود. ریسک فاکتورهای موجود برای ابتلا به عفونت کاندیدا در برگیرنده رژیم غذایی نامناسب، سطح استرس بالا، سیستم ایمنی ضعیف و بهداشت ضعیف دست هاست.
رژیم غذایی مرتبط با عفونت کاندیدا چگونه عمل می کند؟
با اینکه اطلاعات و داده های مختلفی در مورد ریسک فاکتورهای رشد بی رویه کاندیدا در بدن وجود دارد اما برنامه درمانی ثابت نیست و مطالعات زیادی بر روی آن انجام نشده است. با این حال یکی از گزینه های درمانی محتمل استفاده از رژیم غذایی مخصوص است. در این رژیم غذایی شکر، گلوتن، الکل و برخی از محصولات لبنی خاص و افزودنی های مضر حذف می شود و میوه های کم شکر، سبزیجات غیر نشاسته دار ومحصولات غذایی عاری از گلوتن برای افراد مورد استفاده قرار می گیرد.
دانشی که در مورد این رژیم وجود دارد به شرح زیر است:
- گلوتن در این رژیم منع می شود زیرا تحقیقات انجام شده نشان می دهد ترکیبات موجود در گلوتن ممکن است به دیواره سیستم گوارشی شما آسیب وارد کند.
- شکر برای رشد کاندیدا لازم است و همین امر باعث می شود عفونت موجود در بدن بدتر شود.
- از آنجایی که عدم جذب و هضم مناسب لاکتوز ممکن است در این شرایط رایج باشد و باعث تحریک نشانه ها شود برخی از محصولات لبنی در این رژیم منع می شوند.
- غذاهایی که در برگیرنده مواد تشکیل دهنده مصنوعی، محتوای قارچی بالا، نگهدارنده ها و آفت کش ها هستند می توانند به رشد بی رویه کاندیدا کمک کنند و به التهاب مداوم منجر گردند. به همین خاطر باید از خوردن چنین موادی هم اجتناب شود.
- مصرف الکل و کافئین نیز توصیه نمی شود تا سبک زندگی سالم تر گردد و از بروز مشکلات تغذیه ای جلوگیری شود.
به طور کلی، این رژیم غذایی برای کاهش التهاب و به کارگیری غذاهای سالمی که به درمان مشکلات روده کمک می کند طراحی شده است. با گذشت زمان استفاده از چنین رژیم غذایی به متوقف کردن رشد بی رویه کاندیدا کمک خواهد کرد. از سوی دیگر اگر فردی نتواند به درستی از این رژیم غذایی تبعیت کند ممکن است نشانه هایش را بدتر نماید. زمانی که بدن التهاب اضافی را تجربه می کند و باکتری های موجود در روده دچار اختلال عملکرد می شوند، نشانه های عفونت کاندیدا نیز بدتر می شود.
خلاصه: رژیم غذایی کاندیدا برای کاهش التهاب و در نهایت درمان عفونت با محدود کردن غذاهای خاصی همچون گلوتن، شکر، الکل، محصولات لبنی خاص و افزودنی های مضر طراحی شده است.
پاکسازی بدن از کاندیدا: گام اول برای شروع درمان!
قبل از اینکه بخواهید رژیم غذایی کاندیدا را مورد بررسی قرار دهید، بهتر است به سراغ گام پاکسازی بدن از کاندیدا بروید. این یک رژیم غذایی کوتاه مدت است و می تواند استرس موجود بر روی سیستم گوارشی را کاهش دهد و سموم را از بدن دفع نماید.
انجام گام پاکسازی بدن و ذهن را برای رژیم غذایی کاندیدا آماده می کند.
روش های زیادی برای انجام این پاکسازی وجود دارد اما رایج ترین روش به شرح زیر است:
- تنها نوشیدن مایعاتی همچون لیمو، آب و آب استخوان
- خوردن سبزیجاتی همچون سالاد و سبزیجات بخارپز شده به همراه مقادیر اندکی از پروتئین در طول روز
برخی از افراد زمانی که این گام را آغاز می کنند ممکن است نشانه های منفی همچون خستگی، سردرد، تغییر در خلق و خو یا تغییر در الگوهای خواب را تجربه نمایند. به خاطر داشته باشید که این گام نباید بیش از چند روز طول بکشد. بعد از اینکه مرحله پاکسازی بدن را کامل کردید می توانید به سراغ رژیم غذایی مخصوص عفونت کاندیدا بروید.
بازه زمانی خاصی برای رژیم غذایی کاندیدا وجود ندارد. برخی از افراد ممکن است بعد از چند هفته احساس آرامش کنند و برخی نیز ممکن است برای مشاهده نتایج مثبت مجبور باشند این رژیم را چندین ماه دنبال نمایند. قبل از اینکه بخواهید رژیم غذایی کاندیدا را آغاز کنید بهتر است با یک متخصص مشورت نمایید تا مطمئن شوید مواد مغذی کافی دریافت می کنید.
قبل از آغاز این رژیم به موارد زیر توجه داشته باشید:
- کار خود را به آرامی آغاز کنید: به جای اینکه شکر، کافئین و گلوتن را به طور کلی و برای همیشه از رژیم غذایی خود حذف کنید، یک مورد را حذف نمایید تا بتوانید فرایند موجود را بهبود ببخشید.
- هر گونه ریسک فاکتوری را حذف کنید: برای کاهش هر چه سریع تر نشانه ها، بهتر است هر گونه ریسک فاکتوری که باعث بدتر شدن شرایط می شود را حذف کنید. به عنوان مثال مصرف الکل را قطع کنید، بهداشت دست ها را رعایت نمایید و از غذاهای شکردار کمتر استفاده کنید.
- به دنبال رویکرد کوتاه مدت باشید: این رژیم غذایی باید تا زمانی مورد استفاده قرار گیرد که باعث بهبود نشانه هایتان می شود. پس آن را جایگزین رژیم غذایی بلند مدت خود نکنید.
خلاصه: برای اینکه بتوانید رژیم غذایی کاندیدا را آغاز کنید باید در ابتدا گام پاکسازی را انجام دهید. بهتر است با یک متخصص مشورت کنید و سپس از این رژیم استفاده نمایید.
غذاهای ارگانیک، کم شکر، فرآوری نشده و عاری از مواد شیمیایی می تواند به فرایند درمان و کاهش نشانه ها کمک کند.
زمانی که می خواهید رژیم غذایی کاندیدا را مورد استفاده قرار دهید بر روی غذاهای زیر تمرکز نمایید:
- میوه های کم شکر: لیمو، لیمو ترش و توت ها (توت ها را در مقادیر اندک میل کنید.)
- سبزیجات غیر نشاسته ای: مارچوبه، کلم بروکسل، کلم، بروکلی، کلم پیچ، کرفس، خیار، بادمجان، پیاز، اسفناج، کدو سبز و گوجه فرنگی
- غلات عاری از گلوتن: کینوا، جوی دو سر، ارزن و گندم سیاه
- پروتئین با کیفیت: مرغ، تخم مرغ، سالمون، بوقلمون و ساردین (سعی کنید از گونه های ارگانیک استفاده نمایید.)
- چربی های سالم: آووکادو، زیتون، روغن نارگیل تصفیه نشده، روغن کتان، روغن زیتون فوق بکر و روغن کنجد
- برخی از محصولات لبنی: کره، کره آب شده، کفیر ارگانیک یا ماست ساده
- آجیل ها و دانه هایی که قارچ اندکی دارند: بادام، گردو، دانه آفتابگردان، نارگیل و دانه کتان
- ادویه جات: فلفل سیاه، نمک، دارچین، سیر، زنجبیل، ارگانو، رزماری، پاپریکا، زردچوبه و آویشن
- چاشنی ها: سرکه سیب، کلم ترس و آمینوهای نارگیل
- شیرین کننده های غیر شکری: استیویا، اریتریتول و زایلیتول
- نوشیدنی های غیر کافئینی: چای های گیاهی، آب تصفیه شده، شیر بادام تهیه شده در منزل، شیر نارگیل (مراقب باشید افزودنی نداشته باشد)، آب به همراه لیمو یا لیمو ترش
خلاصه: سعی کنید محصولات ارگانیک، کم شکر و با کیفیت بالا مصرف کنید. گوشت و چربی های سالم را فراموش نکنید.
غذاهایی که باید از مصرف آنها اجتناب کنید!
رژیم غذایی کاندیدا رژیم سفت و سختی است که باید مصرف شکر، گلوتن، الکل و برخی از محصولات لبنی را از آن حذف کنید. این نوع غذاها ممکن است باعث رشد بی رویه کاندیدا شوند.
فهرست غذاهایی که باید در این رژیم از خوردن آنها اجتناب کنید عبارت است از:
- میوه هایی که شکر و قند بالایی دارند: موز، خرما، کشمش، انگور و انبه
- غلاتی که در برگیرنده گلوتن هستند: گندم، چاودار و جو
- گوشت های خاص: ماهی که در مزرعه پرورش یافته و گوشت Deli
- چربی ها و روغن های تصفیه شده: روغن کانولا، روغن دانه سویا، روغن آفتابگردان یا مارگارین
- چاشنی ها: چاشنی هایی همچون سس کچاپ، سس سویا، سرکه سفید، سس BBQ و مایونز
- محصولات لبنی خاص: پنیر، شیر و خامه
- شکر و شیرین کننده های مصنوعی: اسپارتام، شکر، شربت ذرت، عسل، شربت افرا و شیره قند
- آجیل ها و دانه هایی که قارچ بالایی دارند: گردو، بادام زمینی، بادام هندی، گردوی آمریکایی و پسته
- کافئین، الکل و نوشیدنی های شکر دار: چای کافئین دار، قهوه، نوشیدنی های انرژی زا، آبِ میوه، شراب یا نوشیدنی الکل دار
- افزودنی ها: نیترات، دکستروز، سولفات
خلاصه: از خوردن مواد غذایی یا نوشیدنی شکردار، غذاهای فراوری شده، برخی از گوشت ها، چربی ها و روغن های خاص خودداری کنید. این کار می تواند نشانه هایتان را تسکین ببخشد.
سایر ملاحظاتی که باید مدنظر داشته باشید.
سایر تغییراتی که در رژیم غذایی انجام می شود می تواند نشانه های این بیماری را کاهش دهد.
این غذاها، نوشیدنی ها و مکمل ها می توانند جلوی رشد بی رویه کاندیدا را بگیرند:
- چای پادارگو (Pau d’arco): این چای یکی از چای های بومی جنگل های آمازون است و مطالعات انجام شده بر روی آن نشان می دهد به خاطر خواص ضد التهابی موجود می تواند عفونت را کاهش دهد.
- آب استخوان: این نوشیدنی غنی از مواد مغذی از استخوان های حیوانات به دست می آید و سرشار از مواد معدنی و ویتامین های مختلف همچون کلاژن است. مطالعات انجام شده نشان می دهد نوشیدن آب استخوان یا همان آب قلم می تواند سیستم ایمنی شما را بهبود ببخشد و باعث بهتر شدن فعالیت گوارشی تان گردد.
- جلبک ها: این گزینه یکی از منابع غنی از کلروفیل است و می تواند مواد سرطان زا در بدن را نابود سازد.
- پروبیوتیک ها: پروبیوتیک ها که به عنوان مکمل مورد استفاده قرار می گیرند می توانند التهاب را کاهش دهند، ارگانیسم های مضر را نابود سازند و نشانه های مرتبط با کاندیدا را کاهش دهند.
- روغن اسطوخودوس: این روغن ضروری می تواند جلوی رشد بی رویه کاندیدا را بگیرد.
خلاصه: چای پادارگو، آب قلم، پروبیوتیک ها و روغن اسطوخودس می تواند به کاهش رشد بی رویه کاندیدا کمک کند.
برنامه غذایی نمونه
در این برنامه غذایی نمونه غذاهایی را معرفی می کنیم که در رژیم غذایی مرتبط با کاندیدا قابل پذیرش است. سعی کنید این منوی غذایی را بر اساس اولویت ها و نیازهای خود تغییر دهید.
دوشنبه ها:
- صبحانه: املت تخم مرغ با گوجه فرنگی و آووکادو در یک طرف
- نهار: بوقلمون ریخته شده بر روی سالاد سبزیجات، برش های آووکادو، کلم، بروکلی و روغن زیتون
- شام: کمی کینوا، سینه مرغ، سبزیجات بخارپز و آمینوی نارگیل
سه شنبه:
- صبحانه: دسر ماست تهیه شده با ماست ساده، یک چهارم پیمانه توت، دارچین و بادام
- نهار: مرغ کاری قرمز تایوانی
- شام: کیک سالمون به همراه بروکلی بخارپز و یک پیمانه آب استخوان
چهارشنبه:
- صبحانه: سوسیس بوقلمون و مریم گلی به همره کلم بروکسل
- نهار: مرغ سرخ شده به همراه لیمو و سالاد سبزیجات سبز
- شام: همبرگر خانگی به همراه آووکادو و سبزیجات بخارپز شده و کلم ترش
پنج شنبه:
- صبحانه: املت سبزیجات تهیه شده با تخم مرغ، اسفناج، گوجه فرنگی و موسیر
- نهار: سوسیس بوقلمون و مریم گلی باقی مانده از دیروز به همراه کلم طعم دار شده
- شام: مرغ به همراه کاری و نارگیل در کنار سبزیجات بخارپز و کینوا
جمعه:
- صبحانه: املت تهیه شده با فلفل دلمه ای قرمز، پیاز، کلم و تخم مرغ
- نهار: کوفته بوقلمون به همراه سالاد کلم و ارزن طعم دار شده با کره آب شده
- شام: سالمونی که از حیات وحش گرفته شده به همراه لیمو و شوید به همراه مارچوبه
شنبه:
- صبحانه: مافین تهیه شده با گندم سیاه به همراه چیکوری کافی
- نهار: باقی مانده مرغ کاری و نارگیل به همراه کینوا و سبزیجات بخارپز
- شام: نودل کدوسبز به همراه مرغ، سیر خام، سس پستو و روغن زیتون
یک شنبه:
- صبحانه: اسموتی تهیه شده با کفیر ساده، توت، کره بادام، نارگیل و دارچین
- نهار: سالادی با تخم مرغ پخته شده، بوقلمون، گوجه فرنگی، خیار، زیتون و روغن زیتون
- شام: کاسه مرغ تهیه شده با مرغ، فلفل دلمه ای، پیاز، آووکادو و سالاد سبزیجات سبز
خلاصه: اگرچه این رژیم غذایی می تواند محدودکننده باشد اما گزینه های سالم زیادی در آن می توان به کار برد.
مزایای احتمالی
علی رغم کمبود تحقیقات بر روی رژیم غذایی کاندیدا، این رژیم می تواند کاری بیشتر از بهبود نشانه ها انجام دهد. این رژیم غذایی در برگیرنده غذاهای کاملی است که می تواند برای کاهش وزن، سلامت قلب، مشکلات روده و کاهش التهاب در بدن مفید باشد.
همچنین این رژیم غذایی تلاش می کند بر روی کاهش مواد غذایی شکردار تمرکز نماید. همین امر می تواند جلوی مشکلات متعددی همچون چاقی، بیماری های قلبی، دیابت و سندرم متابولیک را بگیرد.
خلاصه: رژیم غذایی کاندیدا یک رژیم غذایی ضد التهابی و سرشار از مواد مغذی است که می تواند علاوه بر کاهش نشانه های این بیماری، مزایای دیگری هم برای سلامتی داشته باشد.
معایب احتمالی
یکی از معایب اصلی رژیم غذایی کاندیدا این است که تحقیقات اندکی درباره موثر بودن آن انجام شده و تحقیقات موجود بحث برانگیز است. یکی از مطالعات انجام شده بر روی ۱۲۰ نفر نشان دهنده بهبود در نشانه های ۷۰ درصد از افراد بعد از سه ماه است. یکی از مطالعات حیوانی انجام شده نشان می دهد مصرف شکر می تواند رشد کاندیدا در سیستم گوارش را افزایش دهد.
از سوی دیگر یکی از مطالعات کوچک انجام شده رشد کاندیدا را قبل، در طولِ و بعد از مصرف رژیم غذایی پرشکر در افراد سالم مورد بررسی قرار داده است. این مطالعه نشان می دهد رژیم غذایی پرسکر اثر محدودی بر روی رشد بی رویه کاندیدا دارد.
یکی دیگر از معایب این روش، سفت و سخت بودن آن است. شکر، گلوتن، بیشتر میوه ها، سبزیجات نشاسته دار، برخی از گوشت ها، آجیل ها، دانه ها، الکل و قهوه در این رژیم غذایی ممنوع هستند.
به همین خاطر فرد باید تلاش زیادی انجام دهد تا بتواند خود را با این سبک زندگی هماهنگ سازد. رژیم غذایی کاندیدا ممکن است برای افرادی که بودجه کافی در اختیار ندارند یا حوصله پخت و پز ندارند مشکل ساز باشد. خوشبختانه این رژیم در موارد محدودی به کار می رود. شما تنها زمانی که نشانه های عفونت کاندیدا را تجربه می کنید بهتر است از این رژیم غذایی بهره ببرید.
خلاصه: معایب اصلی این رژیم در برگیرنده نبود تحقیقات زیاد و سفت و سخت بودن قوانین آن است. به همین خاطر هر فردی نمی تواند به راحتی از چنین رژیمی استفاده کند.
نتیجه گیری
رژیم غذایی کاندیدا برای کشتن کاندیداهایی که زیاد رشد کرده اند مورد استفاده قرار می گیرد. در این رژیم غذایی مصرف شکر، گلوتن، الکل و برخی از محصولات لبنی محدود شده است. این رژیم بر روی محصولات با کیفیت، کم شکر و ارگانیک تمرکز دارد. بهبود نشانه ها در افراد مختلف متفاوت خواهد بود و ممکن است به مواردی همچون پایبندی به رژیم غذایی، طول دوره رژیم و شدت نشانه ها بستگی داشته باشد.
اولین نشانه بهبود در برگیرنده افزایش انرژی و تمرکز و کاهش مشکلات گوارشی خواهد بود.
با اینکه ممکن است نشانه های موجود در شما بهبود یابد اما مطالعات انجام شده بر روی این رژیم غذای اندک و البته بحث برانگیز است. اگر عفونت کاندیدا دارید بهتر است این رژیم را امتحان کنید تا اثراتش را بسنجید.
