رژیم کتوژنیک یا کتو بدن را در حالت کتوز قرار می دهد. این بدان معناست که بدن از چربی برای انرژی استفاده می کند و آن را به کتون تبدیل می کند. سپس از این کتون ها به جای قند استفاده می کند. برای ایجاد کتوز، فرد باید مصرف کربوهیدرات را به شدت محدود کرده و آن را با چربی جایگزین کند. رژیم کتو شامل 60 درصد چربی 35-30 درصد پروتئین 10-5 درصد کربوهیدرات می باشد. غذاهایی که فرد در رژیم غذایی می خورد می تواند متفاوت باشد. آنها می توانند مقدار زیادی میوه، سبزیجات و چربی های سالم را در دوران کتوز مصرف کنند، اما خوردن مقدار زیادی گوشت قرمز و چربی اشباع شده به همان اندازه ممکن است.
آیا رژیم کتو می تواند به یائسگی کمک کند؟
یائسگی یک فرآیند بیولوژیکی است که با قطع قاعدگی و کاهش طبیعی هورمون های تولید مثل در زنان مشخص می شود که می تواند با علائمی مانند گرگرفتگی، مشکلات خواب و تغییرات خلقی همراه باشد. رژیم غذایی یک استراتژی ساده است که ممکن است به متعادل کردن سطوح هورمونی و کاهش علائم خاص یائسگی کمک کند. به طور خاص، رژیم کتوژنیک یک رژیم غذایی پرچرب و کربوهیدرات بسیار کم است که اغلب برای تسکین علائم یائسگی توصیه می شود. با این حال، ممکن است با چندین عوارض جانبی همراه باشد و برای همه مناسب نباشد. این مقاله چگونگی تأثیر رژیم کتوژنیک بر زنان یائسه را بررسی می کند.
مزایای رژیم کتوژنیک
مزایای احتمالی رژیم کتوژنیک به ویژه در یائسگی شامل:
- بهبود حساسیت به انسولین
یائسگی می تواند تغییراتی در سطح هورمون ها ایجاد کند. علاوه بر تغییر سطح هورمونهای جنسی مانند استروژن و پروژسترون، یائسگی می تواند حساسیت به انسولین را کاهش دهد، که می تواند توانایی بدن را در استفاده از انسولین به طور مؤثر مختل کند. انسولین هورمونی است که وظیفه انتقال قند از جریان خون را به سلولها برعهده دارد، جایی که می توان از آن به عنوان سوخت استفاده کرد. برخی تحقیقات نشان می دهد که رژیم کتوژنیک ممکن است حساسیت به انسولین را برای تقویت کنترل بهتر قند خون بهبود بخشد. مطالعه ایی نشان داد که استفاده از رژیم کتوژنیک به مدت 12 هفته باعث افزایش سطح انسولین و حساسیت به انسولین در زنان مبتلا به سرطان آندومتر یا تخمدان می شود. با این حال، مشخص نیست که آیا رژیم غذایی فواید سلامتی مشابهی را برای زنان یائسگی بدون این نوع سرطان ارائه می دهد یا خیر. بررسی دیگری گزارش داد که کاهش مصرف کربوهیدرات ممکن است باعث کاهش سطح انسولین و بهبود عدم تعادل هورمونی شود ، که می تواند به ویژه در یائسگی مفید باشد. علاوه بر این، مطالعات نشان می دهد که مقاومت به انسولین ممکن است با افزایش علائم گرگرفتگی یائسگی مرتبط باشد.
- جلوگیری از افزایش وزن
افزایش وزن، از علائم یائسگی است که اغلب به تغییرات در سطح هورمون و متابولیسم کندتر نسبت داده می شود. علاوه بر تجربه کاهش نیازهای کالری در دوران یائسگی، برخی از خانمها دچار کاهش قد می شوند، که می تواند به افزایش شاخص توده بدنی (BMI) کمک کند. اگرچه تحقیقات در مورد رژیم کتوژنیک به طور خاص محدود است، اما برخی از مطالعات نشان داده اند که کاهش مصرف کربوهیدرات ممکن است به جلوگیری از افزایش وزن مرتبط با یائسگی کمک کند. به عنوان مثال، مطالعه ایی در بیش از 88000 خانم نشان داد که رژیم غذایی کم کربوهیدرات به کاهش خطر افزایش وزن یائسگی مرتبط است. در مقابل، رژیم غذایی کم چربی به کاهش خطر افزایش وزن در بین شرکت کنندگان کمک کرده است .
- مبارزه با احساس گرسنگی (پرخوری عصبی)
بسیاری از زنان در هنگام انتقال به دوره یائسگی، میل به پرخوری پیدا می کنند. مطالعات متعددی نشان داده اند که رژیم کتوژنیک ممکن است گرسنگی و اشتها را کاهش دهد، که می تواند به ویژه در یائسگی مفید باشد. براساس مطالعه ایی 95 نفره که شامل 55 زن بود، به دنبال رژیم کتوژنیک به مدت 9 هفته، سطح پپتید مانند گلوکاگون مانند (GLP-1) را افزایش داد، که هورمونی است که اشتها را تنظیم می کند. به طور مشابه، یک مطالعه دیگر خاطرنشان کرد که یک رژیم غذایی کتوژنیک کم کالری، اشتها و سطح گرلین (هورمونی که اشتها را تحریک می کند ) را کاهش می دهد. با این حال، مطالعات بیشتری برای ارزیابی چگونگی تأثیر رژیم کتوژنیک بر هوس و اشتها در زنان یائسگی به طور خاص مورد نیاز است.
عوارض جانبی رژیم کتوژنیک
- بیمارهای قلبی
در حالی که رژیم کتوژنیک ممکن است در دوران یائسگی فواید بسیاری برای زنان داشته باشد، می تواند عوارض جانبی نیز داشته باشد. یائسگی با افزایش خطر ابتلا به بیماری قلبی همراه است. برخی از مطالعات رژیم کتو را با افزایش LDL (کلسترول بد) و اختلال عملکرد اندوتلیال مرتبط دانسته اند، که شامل باریک شدن رگ های خونی بر روی سطح قلب است. هر دوی اینها ممکن است خطر ابتلا به بیماری های قلبی را در زنان یائسه بیشتر کند. همچنین، در مطالعه ایی کوچک در زنان سالم در 20 سالگی، به دنبال رژیم کتوژنیک به مدت 3 هفته با افزایش 39 ٪ LDL (کلسترول بد) همراه بود. اگرچه همه شرکت کنندگان در شروع مطالعه سطح LDL طبیعی داشتند، اما پس از 3 هفته در رژیم کتوژنیک، 59 ٪ سطح LDL بالاتر از هدف برای پیشگیری از بیماری های قلبی عروقی داشتند. علاوه بر این، در مطالعاتی در افرادی که دارای کلسترول بالا، اضافه وزن و چاقی هستند، پس از رژیم غذایی کتوژنیک، سلامت رگ های خونی کاهش یافته است. با این حال ، برخی از مطالعات نشان داده اند که رژیم های کم کربوهیدرات با کاهش وزن بدن، شاخص توده بدن (BMI) ، درصد چربی بدن، فشار خون و تری گلیسیرید، به ویژه در افراد دارای اضافه وزن یا چاقی، سایر عوامل خطر قلبی عروقی را بهبود می بخشند.
- کاهش مواد مغذی
علاوه بر این، محدود کردن میزان مصرف خیلی کم کربوهیدرات در رژیم کتوژنیک ممکن است پاسخگویی به مصرف توصیه شده برای برخی از مواد مغذی را دشوار کند. در یک مطالعه در مورد کیفیت تغذیه ای رژیم غذایی کتوژنیک، شرکت کنندگان کمک هزینه های روزانه و مصرف کافی را برای کلسیم، فولات، منیزیم، منگنز، پتاسیم، تیامین و ویتامین های D انجام ندادند. مطالعات متعددی نشان می دهد که افراد پیروی از رژیم کتوژنیک تمایل به مصرف فیبر کمتری دارند. فیبر برای سلامت روده، مدیریت وزن و عملکرد سیستم ایمنی مفید است، در برابر بیماری های قلبی عروقی محافظت می کند و خطر ابتلا به دیابت نوع 2 و انواع خاصی از سرطان ها را کاهش می دهد. تحقیقات همچنین نشان می دهد که رژیم های کتوژنیک تمایل به چربی اشباع شده تری دارند، که با افزایش LDL همراه است ،. با این حال، مصرف برخی از ریز مغذی های دیگر، مانند ویتامین های A ، B12 ، C ، D و K و همچنین کولین و سلنیوم ممکن است در یک رژیم کتوژنیک افزایش یابد.
- ایجاد آنفولانزای کتو
رژیم کتوژنیک همچنین می تواند باعث ایجاد آنفولانزای کتو شود، این اصطلاحی است که برای توصیف مجموعه علائمی که هنگام انتقال بدن به کتوز رخ می دهد، استفاده می شود، حالت متابولیکی که بدن شما به جای قند، چربی را برای سوخت می سوزاند. آنفولانزای کتو می تواند علائم خاصی از یائسگی را از جمله خستگی، ریزش مو، مشکلات خواب و تغییرات خلقی بدتر کند. با این وجود، علائم آنفولانزای کتو به طور معمول طی چند روز تا چند هفته برطرف می شود و با هیدراته ماندن و گرفتن مقدار زیادی الکترولیت می تواند به حداقل برسد. به خاطر داشته باشید که در حال حاضر عدم تحقیق در مورد اثرات بالقوه سلامتی پیروی از رژیم کتوژنیک برای مدت طولانی وجود دارد. سرانجام، اگرچه رژیم غذایی ممکن است منجر به کاهش موقت وزن شود ، بسیاری از افراد اغلب به محض از سرگیری یک رژیم غذایی طبیعی، به وزن قبلی باز می گردند. قبل از ایجاد هرگونه تغییر در رژیم غذایی خود، حتما با یک متخصص بهداشت و درمان مشورت کنید تا از هرگونه عوارض جانبی بر سلامتی خود جلوگیری کنید و اطمینان حاصل کنید که نیازهای غذایی خود را برآورده می کنید.