نوروپاتی دیابتی نوعی آسیب عصبی است که در صورت ابتلا به دیابت ممکن است رخ دهد. قند خون بالا (گلوکز) می تواند به اعصاب سراسر بدن آسیب برساند. نوروپاتی دیابتی اغلب به اعصاب پاها آسیب می رساند. بسته به اعصاب آسیب دیده، علائم نوروپاتی دیابتی شامل درد و بی حسی در پاها و دست ها است. همچنین می تواند باعث ایجاد مشکلاتی در سیستم گوارش، دستگاه ادراری، عروق خونی و قلب شود. برخی افراد علائم خفیفی دارند. اما برای دیگران، نوروپاتی دیابتی می تواند بسیار دردناک و ناتوان کننده باشد. نوروپاتی دیابتی یک عارضه جدی دیابت است که ممکن است 50 درصد از افراد دیابتی را تحت تاثیر قرار دهد. اما اغلب می توان با مدیریت مداوم قند خون و یک سبک زندگی سالم از نوروپاتی دیابتی پیشگیری کرد یا پیشرفت آن را کاهش داد.
علائم چهار نوع اصلی نوروپاتی دیابتی وجود دارد. یک نوع یا بیش از یک نوع نوروپاتی می تواند در یک فرد رخ دهد. علائم بستگی به نوع دیابت و اعصاب تحت تاثیر قرار دارد. معمولاً علائم به تدریج ایجاد می شود. تا زمانی که آسیب عصبی قابل توجهی رخ ندهد، ممکن است متوجه مشکلی نشوید.
1. نوروپاتی محیطی
این نوع نوروپاتی ممکن است نوروپاتی محیطی متقارن دیستال نیز نامیده شود. این شایع ترین نوع نوروپاتی دیابتی است. ابتدا روی پاها و سپس دست ها و بازوها تاثیر می گذارد. علائم و نشانه های نوروپاتی محیطی اغلب در شب بدتر است و ممکن است شامل موارد زیر باشد: بی حسی یا کاهش توانایی، احساس درد یا تغییرات دما احساس سوزن سوزن شدن یا سوزش، درد یا گرفتگی شدید، ضعف عضلانی، حساسیت شدید به لمس – برای برخی افراد، حتی وزن ملحفه می تواند دردناک باشد. مشکلات جدی پا، مانند زخم، عفونت و آسیب استخوان و مفاصل.
2. نوروپاتی اتونومیک
سیستم عصبی خودمختار، فشار خون، ضربان قلب، تعریق، چشم ها، مثانه، دستگاه گوارش و اندام های جنسی را کنترل می کند. دیابت می تواند بر اعصاب هر یک از این نواحی تأثیر بگذارد و احتمالاً علائم و نشانه هایی از جمله: عدم آگاهی از پایین بودن سطح قند خون (ناآگاهی از هیپوگلیسمی)، افت فشار خون هنگام بلند شدن از حالت نشسته یا دراز کشیدن که ممکن است باعث سرگیجه یا غش شود (افت فشار خون ارتواستاتیک) مشکلات مثانه یا روده، تخلیه آهسته معده (گاستروپازیس)، ایجاد حالت تهوع، استفراغ، احساس سیری و از دست دادن اشتها مشکل در بلع، تغییر در نحوه تنظیم چشم از روشن به تاریک یا دور به نزدیک، افزایش یا کاهش تعریق، مشکلات پاسخ جنسی، مانند خشکی واژن در زنان و اختلال نعوظ در مردان
3. نوروپاتی پروگزیمال (پلی رادیکولوپاتی دیابتی)
این نوع نوروپاتی اغلب بر اعصاب ران، باسن یا پاها تأثیر می گذارد. همچنین می تواند ناحیه شکم و سینه را تحت تاثیر قرار دهد. علائم معمولا در یک طرف بدن است، اما ممکن است به طرف دیگر گسترش یابد. نوروپاتی پروگزیمال ممکن است شامل موارد زیر باشد: درد شدید در باسن، لگن یا ران، ضعیف شدن و کوچک شدن عضلات ران، مشکل برخاستن از حالت نشسته، درد قفسه سینه یا دیواره شکم.
4. مونونوروپاتی (نوروپاتی کانونی)
مونونوروپاتی به آسیب یک عصب خاص اشاره دارد. عصب ممکن است در صورت، تنه، بازو یا پا باشد. مونونوروپاتی ممکن است منجر به موارد زیر شود: مشکل در تمرکز یا دوبینی، فلج در یک طرف صورت، بی حسی یا گزگز در دست یا انگشتان، ضعف در دست که ممکن است منجر به افتادن اشیا شود. درد در ساق پا یا پای ضعف باعث مشکل در بلند کردن قسمت جلوی پا، افتادگی پا و درد در جلوی ران.
علل درد های عصبی در افراد دیابتی
علت دقیق هر نوع نوروپاتی ناشناخته است. محققان فکر می کنند که با گذشت زمان، قند خون بالا کنترل نشده به اعصاب آسیب می زند و در توانایی ارسال سیگنال ها اختلال ایجاد می کند و منجر به نوروپاتی دیابتی می شود. قند خون بالا همچنین دیواره رگ های خونی کوچک (مویرگ ها) را که اکسیژن و مواد مغذی اعصاب را تامین می کنند، ضعیف می کند.
بر اساس گزارش فدراسیون بین المللی دیابت، در حال حاضر 382 میلیون نفر در سراسر جهان به دیابت که یکی از علل اصلی نوروپاتی است، مبتلا هستند. پلی نوروپاتی متقارن دیستال (DSPN) شایع ترین شکل بالینی نوروپاتی دیابتی است که بیش از 90 درصد از بیماران را تحت تأثیر قرار می دهد. به طور کلی، DSPN انگشتان پا و دیستال پا را تحت تاثیر قرار می دهد . همچنین با از دست دادن پیشرونده رشته های عصبی که بر هر دو بخش اتونوم و جسمی تأثیر می گذارد، مشخص می شود، در نتیجه رتینوپاتی دیابتی و نفروپاتی می تواند رخ دهد. زخم پا و نوروپاتی دردناک پیامدهای بالینی اصلی DSPN هستند که با عوارض و مرگ و میر بالاتر مرتبط هستند.
اغلب، بیماران تنها زمانی به دنبال کمک پزشکی می روند که درد ظاهر می شود، علامتی که 10 تا 26 درصد از این جمعیت را تحت تأثیر قرار می دهد درد نوروپاتیک دیابتی (DNP) با سوزن سوزن شدن، سوزش، تیز بودن یا حتی به صورت احساس شوک الکتریکی مشخص می شود. معمولاً متوسط تا شدید و اغلب در شب شدیدتر می شود و باعث اختلال در خواب می شود.
درد میتواند ثابت و همراه با آلوداینیا پوستی باشد که میتواند به طور قابلتوجهی بر کیفیت زندگی بیماران تأثیر بگذارد و بر توانایی انجام فعالیتهای روزانه تأثیر بگذارد و تأثیر منفی بر خلق و خو داشته باشد. درد همچنین ممکن است دلیلی برای کنار گذاشتن فعالیت های تفریحی و اجتماعی باشد و ممکن است با افسردگی همراه باشد. پاتوژنز DNP به طور کامل شناخته نشده است. چندین نظریه برای توضیح درد مربوط به نوروپاتی دیابتی، مانند تغییرات در رگ های خونی که اعصاب محیطی را تامین می کنند، ارائه شده است.
اختلالات متابولیک و خودایمنی همراه با فعال شدن سلول های گلیال، تغییر در بیان کانال های سدیم و کلسیم و مکانیسم های درد مرکزی، مانند افزایش عروق تالاموس و عدم تعادل مسیرهای نزولی تسهیل کننده/بازدارنده باشد.علاوه بر این، عوامل خطر متعددی با DNP مرتبط هستند، از جمله بدتر شدن تحمل گلوکز، سن بالاتر، طول مدت طولانی تر دیابت، نوشیدن الکل و سیگار کشیدن.
در حال حاضر، تنها سه عامل در ایالات متحده برای درمان DNP تأیید شده است: دولوکستین، یک مهارکننده انتخابی بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین، پره گابالین، یک ضد تشنج، و داروی دو اثر تاپنتادول، آگونیست گیرنده مواد افیونی و جذب مجدد نوراپی نفرین. با این حال، تسکین درد برای اکثر بیماران رضایت بخش نیست.بر اساس مطالعات حیوانی، ویتامین های گروه B، روغن ماهی، کورکومین و سایر مکمل ها ممکن است به نوروپاتی کمک کنند.
سوپرابیون سیترامگ B6 مکمل منیزیم به همراه ویتامین B6، میتواند دردهای دیابتی ر ا کاهش دهد. منیزیم با ملح سیترات جذب بالاتری از بقیه املاح منیزیم دارد.