کم خونی یکی از کمبودهای تغذیه‌ای شایع در سراسر جهان است؛ براساس تحقیقات انجام شده حدود 30 درصد مردم دنیا مبتلا به کم خونی یا آنمی هستند و شیوع آن در کشورهای در حال توسعه بیشتر میباشد؛ به طوریکه از هر 10 نفر مبتلا به کمخونی، 9 نفر آن در این کشورها زندگی کرده و از فقر آهن رنج می برند.
امروزه مصرف قرص مکمل آهن بسیار توصیه میشود؛ مهترین نقش آهن کمک به تولید گلبولهای قرمز و هموگلوبین میباشد. اما نکته مهم این است که؛
انواع مختلف شلات های آمینو اسید آهن
شلات آمینو اسید آهن( ترکیب شدن آهن به یک آمینواسید) جذب و استفاده بدن از آهن را راحتر کرده است. در سالهای اخیر استفاده از شلات‌های آمینواسید آهن، نظیر شلات‌های گلیسینات آهن، برای غنی سازی مواد غذایی از آهن و همچنین به عنوان یک عامل درمانی برای پیشگیری از کمخونی ناشی از فقر آهن توسعه پیدا کرده است. در این بین فروس گلایسین سولفات بطور گسترده‌ای مورد استفاده قرار گرفته است.
چگونه شلاته های آمینو اسید آهن به جذب آن در بدن کمک میکند؟
محافظت از آهن با محدود کردن واکنش آن با مواد غذایی و اسید معده
با توجه به عدم تداخل با اسید معده، آهن شلاته شده به سطح داخلی معده نمی‌چسبد و با تغییرات PH تغییر نمی‌کند، در نتیجه منجر به جذب بهتر آهن میشود.
در روده بجای جذب آهن بعنوان یک عنصر غیرارگانیک، آهن شلاته شده بعنوان یک اسیدآمینه ارگانیک جایگزین میشود که برای جذب بهتر است.
آهن شلاته شده در نتیجه عبور به داخل دئودنوم از واکنش‌های شیمیایی ناخواسته با فسفات رژیم غذایی، فیتاتها و… جلوگیری کرده و در نتیجه از آهن محافظت میکند.
این فرم از آهن تحریک پذیری معده را کاهش می‌دهد و از بروز عوارض گوارشی تا حد زیادی جلوگیری میکند.
پس از جذب آهن، مکانیسم نظارتی در سلولهای مخاطی سوخت‌وساز را تنظیم میکند که چه مقدار آهن به پلاسما منتقل شود، در نتیجه از اضافه بار آهن و مسمومیت ناشی از آن جلوگیری میکند. پس با مصرف آهن شلاته شده دیگر نباید نگران مسمویت با آهن بود زیرا بدن تنها در حد رفع نیاز آهن شلاته را جذب میکند.
جذب بهتر مکمل آهن با شلاته آمینواسید آهن
نمک فروس گلایسین سولفات در مکمل آهن
بطور کلی مزایای ملح فروس گلایسین سولفات به شرح ذیل میباشد:
جذب بهتر : در این ترکیب وصل شدن اسید آمینه گلایسین به ملح فروس سولفات باعث میشود به راحتی و فعالانه از دیواره سلولی روده عبور کند و از طرفی یون آهن به سایر اسیدهای موجود در دستگاه گوارش شلات نشود و به راحتی جذب گردد و نسبت به سایر املاح آهن جذب بسیار بالاتری داشته باشد. این ملح از آهن حتی در بیمارانی که ناراحتی گوارشی دارند و یا به هر دلیلی به خونریزی غیر طبیعی مبتلا هستند نیز جذب بسیار خوبی دارد.
عوارض کمتر: از آنجا که میزان جذب آهن از دستگاه گوارش در زمان کم خونی فقر آهن افزایش مییابد و فروس گلایسین سولفات نیز به خوبی جذب میگردد باقی مانده ترکیبات آهن مصرف شده در دستگاه گوارش کاهش مییابد در نتیجه عوارض گوارشی چون یبوست، تهوع و … کاهش مییابد. از طرفی عوارض کبدی با ترکیب فروس گلایسین سولفات در مقایسه با فروس سولفات کمتر است.
تداخل کمتر: در این ترکیب از رقابت سایر املاح موجود در دستگاه گوارش (مثل کلسیم و…) جلوگیری میشود بنابراین وجود املاح دیگر در دستگاه گوارش نمیتوانند مانع جذب فروس گلایسین سولفات گردند در نتیجه تداخل دارویی این ترکیب بسیار کمتر است.
فروس گلایسین سولفات در مکمل اهن
اما باید توجه داشت صرفا فقر آهن دلیل بروز کمخونی نمی‌باشد، در برخی مواقع کمبود ویتامین‌ها و املاح دیگری (نظیر ویتامین B6، ویتامین B12، اسید فولیک و کمبود روی یا مس) در بروز کم خونی دخیل هستند.
علائم و درمان انواع کم خونی ها
املاح و ویتامین های مورد نیاز در بهترین ترکیب مکمل آهن
هماهنطور که گفته شد، صرفا کمبود آهن باعث کمخونی نمیشود، املاح و ویتامین دیگری نیز هستند که در صورت کمبود آن انواعی دیگر از کم خونی ها را در بدن ایجاد می کنند. بطورکلی ویتامین ها و املاح معدنی که وجود آنها باعث بروز هر گونه کمخونی می گردد در موارد زیر آماده است:
فولیک اسید:
اسید فولیک با کمک سایر مواد مغذی از قبیل آهن، مس، ویتامین B6 و B12 کمک به تولید و بلوغ و تکامل گلبول های قرمز خون میکنند.
اسید فولیک با کمک این مواد مغذی باعث تبدیل آهن از فرم Ferric(حالت ذخیره در کبد) به فرم Ferrous (حالت فعال و قابل استفاده) میشود، بدون اسید فولیک بدن نمیتواند از آهن برای خون سازی استفاده کند. کمبود اسید فولیک علاوه بر بروز کم خونی سبب تجمع و رسوب آهن در کبد و سایر بافتهای بدن میگردد.
ویتامین B12:
ویتامین B12 برای تولید گلبولهای قرمز و سفید، هموگلوبین، پلاکتها و سایر اجزای تشکیل دهنده خون ضروری میباشد و کمبود آن میتواند باعث بروز کم خونی شدید و سایر بیماریهای خونی گردد. گلبولهای قرمز، پلاکتها و بسیاری دیگر از اجزای خون در مغز استخوان تولید میشوند، فعالیت مغز استخوان به شدت وابسته به میزان کافی از ویتامین B12 است.
کمبود این ویتامین نه تنها باعث بروز کمخونی شده بلکه باعث کاهش راندمان ذهن و حافظه، آسیب به سیستم اعصاب مرکزی و رشته‌های عصبی (میلین) نیز میگردد.
ویتامین C:
ویتامین سی باعث جذب هرچه بیشتر آهن در روده ها میشود به همین جهت برای افرادی که مبتلا به کم خونی فقر آهن می باشند مفید است. با مصرف ویتامین ث جذب آهن در روده ها تا 4 برابر افزایش می یابد.
اثربخشی ویتامین C در جذب آهن بر روی 200 زن باردار بررسی شد، میزان جذب آهن زمانیکه با ویتامین سی همراه بود بیش از سه برابر حالتی بود که بدون ویتامین C مصرف شده بود.
ویتامین B6:
کمک به تولید RBC و هموگلوبین: این ویتامین به کمک سایر موادمغذی از قبیل، B12، آهن، اسیدفولیک برای تولید گلبولهای قرمز و هموگلوبین مورد نیاز می‌باشند. میزان کافی از vit.B6 برای جذب B12 از طریق دستگاه گوارش مورد نیاز است؛ به عبارتی کمبود Vit.B6 میتواند منجر به کمبود B12 شود. برای کمک به تولید RBC و هموگلوبین ما در سوپرابیون قرص منیزیم و ویتامین ب 6 را از سبد محصولات به شما پیشنهاد می‌دهیم.
مس و روی (زینک):
مورد نیاز برای ساخته شدن آهن و استفاده بدن از آهن. کمبود مس در بدن میتواند موجب بروز اختلالات عصبی شده و با مشکلات پوستی، کمخونی و خستگی زیاد بدن نیز همراه است. کمخونی میتواند ناشی از کمبود برخی از ریز مغذی‌ها وعناصر معدنی باشد، کمخونی ناشی از کمبود مس تا حد بسیار زیادی از کمخونی ناشی از کمبود آهن قابل تشخیص نیست و در این مورد باید بررسی‌های دقیق صورت گیرد. از این رو در سبد محصولات سوپرابیون مکمل زینک و قرص زینک پلاس برای جبران کمبود مس و روی بدن به شما پیشنهاد میباشد.
جذب بیشتر مکمل آهن با ویتامین های و املاح معدنی
با توجه به نقش عناصر مختلف در خونسازی و پیشگیری از بروز کمخونی که پیش‌تر به آن پرداخته شد، لذا هر فردی باید در انتخاب بهترین نوع مکمل آهن دقت نماید تا کامل‌ترین نوع مکمل را مصرف کرده تا تمام مسیرهای منتهی به آنمی مسدود شود.
