باورهای تغذیه ای درست و غلط درباره سرماخوردگی

در زیر، کارشناسان اعتبار شش باور در مورد سرماخوردگی را مورد بررسی قرار دادند تا مشخص کنند که در هنگام ابتلا به آن چه باید بکنید.

با بازگشت به سطوح اختلاط اجتماعی قبل از قرنطینه، سرماخوردگی بسیار رایج شده است. یک ویدیوی TikTok که شامل قرار دادن سیر روی بینی به عنوان یک درمان سرماخوردگی است، وایرال شده است، تنها یکی از یک سری درمان‌ها یا درمان‌های ادعا شده.

ما از دو متخصص خواستیم تا برخی از باورهای رایج در مورد سرماخوردگی را بررسی کنند.

علائم سرماخوردگی می تواند با آنفولانزا یا کووید-19 متفاوت باشد.

آیا می توان با سرماخوردگی دچار سرماخوردگی شد؟

سرماخوردگی در زمستان بیشتر می شود. مانند سایر عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی (در بینی، گلو و نای) معمولاً توسط یک ویروس ایجاد می شود. ممکن است کمی حقیقت در این ایده وجود داشته باشد که سرماخوردگی می‌تواند باعث سرماخوردگی شما شود، زیرا با تغییر دما، این امر می‌تواند پوشش گلو و نای ما را تغییر دهد، که احتمالاً می‌تواند عفونت سلول‌ها را برای ویروس‌ها آسان‌تر کند. با این حال، دلیل اصلی سرماخوردگی ما در زمستان، گذراندن زمان بیشتری در داخل، نزدیکتر به افراد دیگر است – محیطی عالی برای انتقال ویروس ها.

چسباندن سیر به بینی کمکی می کند؟

چسباندن چیزی به بالای بینی، جریان مخاط را مسدود می کند، بنابراین هنگامی که آن را خارج می کنید، جریان شروع می شود و مخاط می چکد یا حتی از بینی شما خارج می شود. مخاط نه تنها به به دام انداختن و حذف پاتوژن ها از جمله ویروس ها کمک می کند، بلکه حاوی آنتی بادی است و می تواند میزان عفونی بودن و انتشار ویروس ها را کاهش دهد. پس این ایده خوبی نیست.

سیر حاوی طیف وسیعی از ترکیبات است که ممکن است بینی را تحریک کند، و به یاد داشته باشید چسباندن هر چیزی روی بینی ایده خوبی نیست. ممکن است به پوشش آسیب برساند و منجر به خونریزی یا حتی گیر کردن شود. بنابراین واقعاً کمکی نمی کند و می تواند مضر باشد.

آیا داروهای گیاهی می توانند از سرماخوردگی جلوگیری کنند؟

داروهای گیاهی مختلف ادعا می‌کنند که از سرماخوردگی پیشگیری می‌کنند یا بهبودی را تسریع می‌کنند. مردم اغلب از اکیناسه نام می برند، خانواده ای از گیاهان که در آمریکای شمالی رشد می کنند. برخی کارآزمایی‌ها یک اثر پیشگیرانه کوچک را پیشنهاد کرده‌اند، اما شواهد کاهش آماری قابل‌توجهی را در سطح بیماری نشان نمی‌دهند. زردچوبه همچنین به عنوان یک داروی پیشگیری کننده شناخته می شود، اما هیچ مدرک محکمی برای اثربخشی آن نیز وجود ندارد.

آیا ویتامین C می تواند کمک کند؟

لینوس پاولینگ، دانشمند برنده جایزه نوبل، پیشنهاد کرد که ویتامین C در دوزهای بالا می تواند درمان موثری برای بسیاری از عفونت های ویروسی باشد. اما یک بررسی کاکرین، یک سیستم بسیار قوی که در آن محققان شواهد را ارزیابی می‌کنند، نشان داد که ویتامین C از سرماخوردگی جلوگیری نمی‌کند، اما ممکن است مدت آن را در برخی افراد کاهش دهد. از آنجایی که مکمل های ویتامین C حدود 200 میلی گرم در روز کم خطر محسوب می شوند، برخی پیشنهاد می کنند که این یک استراتژی معقول برای کاهش اثرات سرماخوردگی است.

آیا ویتامین D از سرماخوردگی جلوگیری می کند؟

ویتامین D از یک ویتامین آفتاب مرتبط با استخوان‌های سالم به کاهش خطرات مربوط به همه چیز از بیماری قلبی و دیابت گرفته تا ویروس‌ها تبدیل شده است. این شامل علاقه زیادی به ویتامین D به عنوان راهی برای کمک به ما در مبارزه با آنفولانزا و اخیراً COVID-19 است.

آزمایش‌های آزمایشگاهی نشان می‌دهد که ویتامین D در حمایت از ایمنی مهم است و این در مبارزه با ویروس‌ها حیاتی است. مشکل ممکن است این باشد که برخی افراد سطح ویتامین D ناکافی دارند. نور خورشید به ما اجازه می دهد ویتامین D خود را بسازیم – اما این در زمستان کمتر اتفاق می افتد. بنابراین این احتمال وجود دارد که مصرف مکمل‌های ویتامین D طبق توصیه دولت بریتانیا در زمستان معقول باشد تا به اندازه کافی دریافت کنید و این ممکن است به جلوگیری از سرماخوردگی کمک کند

سوپ مرغ چطور؟

سوپ مرغ در طول اعصار برای درمان سرماخوردگی مورد استفاده قرار گرفته است و مانند عسل ممکن است فوایدی در مدیریت علائم داشته باشد. اما بعید است که تأثیر زیادی در از بین بردن عفونت داشته باشد. آب موجود در سوپ به هیدراتاسیون کمک می کند، که اغلب در هنگام سرماخوردگی مشکل ساز است. مانند بیشتر نوشیدنی های گرم می تواند به تسکین سینوس های دردناک کمک کند. مطالعاتی وجود دارد که به تأثیر آن بر سلول های سیستم ایمنی بدن ما می پردازد، اما شواهد به دست آمده از آنها به دور از قطعیت است.

متاسفانه هیچ درمان معجزه آسایی برای سرماخوردگی وجود ندارد. برخی از توصیه‌ها ممکن است مفید باشند، و معمولاً مضر نیستند، مانند دریافت ویتامین C و D کافی. اما برخی دیگر قطعا ارزش امتحان کردن ندارند و می‌توانند خطرناک باشند، مانند گذاشتن سیر روی بینی. بهترین کار این است که مقدار زیادی استراحت کنید و مایعات زیادی بنوشید تا هیدراته بمانید.

موادی که به بهبود سرماخوردگی کمک می کنند

 هنگامی که یک رژیم غذایی مناسب و متعادل می خورید، بسیاری از چیزهای دیگر در جای خود قرار می گیرند که بدن شما را به خوبی کار می کند. غذاهایی که سرشار از مواد مغذی هستند به مبارزه با عفونت ها کمک می کنند و ممکن است به پیشگیری از بیماری کمک کنند. آنها هم خوشمزه هستند!

آنتی اکسیدان ها

آنتی اکسیدان ها می توانند به تقویت سیستم ایمنی شما کمک کنند. آنتی اکسیدان ها که شامل بتا کاروتن و ویتامین های C و E می شود مواد مغذی ضروری هستند و می توانند به تقویت سیستم ایمنی شما کمک کنند. آنها به محافظت از بدن شما در داخل کمک می کنند. یکی از راه‌های انجام این کار، هدف قرار دادن «رادیکال‌های آزاد» است، که مولکول‌هایی هستند که می‌توانند به چیزهایی از جمله غشای سلولی آسیب برسانند. با از بین بردن قدرت مخرب آنها، آنتی اکسیدان ها ممکن است به شما کمک کنند سالم بمانید یا در صورت بیمار شدن سریعتر بهبود پیدا کنید.

بهترین راه برای گنجاندن آنها در رژیم غذایی، مصرف بیشتر میوه ها و سبزیجات است. اگر آنها را می پزید، تا حد امکان از مایعات کمتری استفاده کنید تا مواد مغذی موجود در غذا حفظ شود.

بیشتر سازمان های بهداشتی خوردن روزانه 5 تا 9 وعده میوه و سبزیجات را توصیه می کنند. این به شما مقدار زیادی آنتی اکسیدان می دهد. به عنوان مثال، یک چهارم طالبی تقریباً نیمی از بتاکاروتن مورد نیاز در روز را به شما می دهد. به علاوه، منبع غنی ویتامین C است و اسفناج به شما بتاکاروتن، ویتامین C، اسید فولیک و منیزیم می دهد.

• غذاهای غنی از بتاکاروتن و سایر کاروتنوئیدها عبارتند از: زردآلو، مارچوبه، جگر گاو، چغندر، کلم بروکلی، طالبی، هویج، ذرت، گواوا، کلم پیچ ، انبه، خردل و کلم سبز، شلیل، هلو، گریپ فروت صورتی، کدو تنبل، زردآلو. و زمستان)، سیب زمینی شیرین، نارنگی، گوجه فرنگی و هندوانه.
• غذاهای غنی از ویتامین C عبارتند از: کلم بروکلی، طالبی، گل کلم، کلم پیچ، کیوی، آب پرتقال، پاپایا، فلفل قرمز، سبز یا زرد، سیب زمینی شیرین، توت فرنگی و گوجه فرنگی.
• غذاهای غنی از ویتامین E عبارتند از: بادام، روغن ذرت، روغن جگر ماهی، فندق، خرچنگ دریایی، کره بادام زمینی، روغن گلرنگ، استیک ماهی قزل آلا و تخمه آفتابگردان.

بیوفلاونوئیدها

غذاهای سرشار از بیوفلاونوئید نیز ممکن است به شما کمک کند سالم بمانید. تحقیقات نشان می دهد که این مواد مغذی کلیدی به تقویت فعال شدن سیستم ایمنی کمک می کنند. این مواد طبیعی با ویتامین C در گیاهان همراه بوده و به عنوان یک آنتی اکسیدان عمل می کنند.

منابع غذایی : شما می توانید بیوفلاونوئیدها را در پالپ و هسته سفید که از مرکز مرکبات، فلفل سبز، لیمو، لیمو ترش، پرتقال، گیلاس و انگور عبور می کند، پیدا کنید. کوئرستین یک بیوفلاونوئید بسیار غلیظ است که در بروکلی، مرکبات و پیاز قرمز و زرد یافت می شود.

گلوتاتیون

گلوتاتیون یکی دیگر از مواد مغذی است که به سیستم ایمنی کمک می کند تا به خوبی کار کند تا بتواند با عفونت ها مبارزه کند.

• منابع غذایی : می توانید آن را از کلم بروکلی، کلم بروکسل، کلم، گل کلم، اسفناج و سایر سبزیجات چلیپایی تهیه کنید.

فیتوکمیکال ها

غذاهای سرشار از فیتوکمیکال نیز برای سلامتی مهم هستند. فیتوکمیکال ها در همه گیاهان وجود دارند، بنابراین رژیم غذایی حاوی انواع غلات، میوه ها و سبزیجات این مواد سالم را به شما می دهد.

• منابع غذایی: سیب، زردآلو، کلم بروکلی، کلم بروکسل، کلم، هویج، گل کلم، سیر، حبوبات، پیاز، فلفل قرمز ، سویا، سیب زمینی شیرین و گوجه فرنگی.

پروتئین

برای ساختن و ترمیم بافت بدن و مبارزه با عفونت های ویروسی و باکتریایی به پروتئین نیاز دارید . به ندرت پیش می‌آید که در ایالات متحده پروتئین کم مصرف شود و مصرف بیش از حد آن می‌تواند برای کلیه‌های شما مضر باشد. مطمئن شوید که منابع بدون چربی مانند لوبیا و سویا، گوشت گاو بدون چربی و مرغ یا بوقلمون بدون پوست را انتخاب می کنید.

سوپ مرغ

حداقل در دو مطالعه تحقیقاتی به نظر می رسد سوپ مرغ به مبارزه با سرماخوردگی کمک می کند. این به رفع احتقان بینی و همچنین مخاط نازک کمک می کند تا بهتر بتوانید آن را سرفه کنید. همچنین، تحقیقات نشان می دهد که ممکن است یک اثر ضد التهابی خفیف داشته باشد که می تواند به کاهش علائم سرماخوردگی کمک کند .

چای داغ

نوشیدن چای داغ یکی دیگر از درمان های خانگی عالی است. چای داغ به رقیق شدن مخاط و اطمینان از هیدراتاسیون مناسب بدن کمک می کند. چای سبز و سیاه سرشار از فلاونوئیدها هستند که آنتی اکسیدان های قوی هستند.

طب سنتی و باورهای تغذیه ای در مورد سرماخوردگی

بسیاری از گذشتگان براساس یافته‌های طب سنتی در زمان ابتلا به برخی بیماری‌ها همچون سرماخوردگی باورهای تغذیه‌ای مختلفی داشتند که تا امروز نیز برخی از این باورها به نسل جدید انتقال یافته است. به گفته آنان برای التیام علائم سرماخوردگی باید دور آش کشک دار و شیر خط بکشیم، لیمو شیرین بخوریم و در این سرمای نفسگیر به دنبال هندوانه برویم و آب یا به اصطلاح گل آن را بخوریم، هیچ نوع ادویه‌ای به غذاهایمان نزنیم، خربزه و انگور نخوریم و هزاران باید و نباید تغذیه‌ای دیگر را رعایت کنیم.

دکتر سیدرضا رضایی دریاکناری، پزشک و متخصص طب سنتی ایران درخصوص درستی و نادرستی باورهای تغذیه‌ای در مورد سرماخوردگی به روزنامه جام‌جم می‌گوید: از دیدگاه طب سنتی بیشتر این باورها درست است، اما مواردی از آن به اشتباه نقل شده است. به گفته این متخصص، سرماخوردگی بر اثر ورود سرما به بدن ایجاد می‌شود و واکنش بدن نسبت به سرما افزایش حرارت و بروز تب است. تب گرم است و برای فرونشاندن آن باید اغلب از خوردنی‌های سرد و خنک استفاده شود و نباید دارودرمانی کرد. همان‌گونه که پیامبر اسلام فرموده‌اند زکام را درمان نکنید، چون عقیده بر این است هنگام سرماخوردگی باید به بدن فرصت خروج مواد دفعی از مغز داده شود. مصرف انواع غذاهای آبکی به‌خصوص آش‌جو که همراه هویج، شلغم و گشنیز تهیه شده باشد بسیار خنک است و سبب روان شدن و خروج اخلاط غلیظ پشت حلق می‌شود.

دکتر رضایی ضمن اشاره به این که افراد در زمان بیماری ضعیف می‌شوند و باید از غذاهای لطیف و نرم که برای هضم به انرژی زیادی نیاز ندارد استفاده کنند می‌گوید: افراد در زمان ابتلا به سرماخوردگی بهتر است گوشت قرمز نخورند و برای تقویت بنیه سوپ‌جو را همراه گوشت جوجه محلی یا بلدرچین طبخ و میل کنند.

سرماخورده‌ها کشک بخورند یا نخورند؟

از قدیم گفته‌اند اگر در زمان سرماخوردگی از غذاهای کشک‌دار استفاده شود حال بیمار وخیم می‌شود و تب می‌کند. دکتر رضایی، مصرف مقادیر کم کشک در غذای افراد سرماخورده را خالی از اشکال می‌داند و می‌گوید در منابع طب سنتی به‌صورت علمی به این موضوع پرداخته نشده است؛ اما چون فرآورده‌های لبنی به‌خصوص کشک و قره‌قروت می‌توانند در زمان بیماری بر میزان برخی از اخلاط بدن بیفزایند و بدن را به زحمت بیندازند، بهتر است در این دوره کمتر مصرف شوند.

ترش یا شیرین، لیمو بخورید!

گفته می‌شود مصرف مرتب لیموشیرین هنگام سرماخوردگی از وخامت بیماری می‌کاهد. دکتر رضایی در این خصوص می‌گوید: تمامی مرکبات به دلیل داشتن انواع ویتامین‌ها و طبع خنک برای التیام علائم سرماخوردگی مفیدند؛ اما لیموشیرین و بعد از آن پرتقال کبابی منفعت بیشتری دارند. یک عدد پرتقال شیرین را به سیخ بکشید و آن‌قدر کباب کنید تا پوستش تغییر رنگ دهد سپس پوست را جدا کنید و گوشت میوه را بخورید. همچنین اگر لیمو شیرین در دسترس نبود می‌توانید از لیموترش استفاده کنید؛ البته به این روش که یک قاشق عسل را درون یک لیوان آب گرم حل کنید و مقادیری آب لیموترش به آن بیفزایید. همچنین می‌توانید به جای آبلیمو از آب نارنج یا ترنج که این روزها در بازار موجود است، استفاده کنید. ترنج در مقایسه با نارنج و دیگر مرکبات فواید بیشتری دارد. توصیه اصلی این است که در زمان سرماخوردگی فقط از مرکبات شیرین استفاده شود تا باعث آسیب و سوزش گلو نشود.

سرکه و ترشی چطور؟

اگر مصرف لیموترش و آب نارنج برای سرماخوردگی مفید است، پس چرا گفته می‌شود از مصرف ترشیجات خانگی در زمان ابتلا به سرماخوردگی خودداری کنید؟ این متخصص طب سنتی پاسخ می‌دهد: انواع ترشیجات، سرکه و آبغوره اگر به‌تنهایی خورده شوند به ضعف سیستم عصبی و تضعیف سیستم ایمنی بیمار منجر می‌شود. بیشتر افراد هنگام بیماری، بدن رنجور و ضعیفی دارند و مصرف خوراکی‌های ترش این ضعف را تشدید می‌کند. البته اگر سرکه همراه عسل خورده شود اشکالی ندارد، اما خوب است بدانید ترشی آب نارنج، ترنج و لیمو نسبت به آبغوره و سرکه عوارض عصبی ندارد.

پیاز را از قلم نیندازید

گفته می‌شود اگر در فصول سرد سال هر روز چند حبه سیر یا پیاز برش خورده را بو کنید سرما نمی‌خورید. دکتر رضایی می‌گوید سیر و پیاز به دلیل ترکیبات گوگردی، ضدعفونی‌کننده محیط هستند و تا حدود زیادی افراد را از ابتلا به سرماخوردگی ایمن می‌کند. در روایات آمده است به هر منطقه‌ای که وارد می‌شوید ابتدا پیاز آن شهر را بخورید تا از بیماری در امان بمانید. اعتقاد بر این است پیاز هر منطقه قدرت فوق‌العاده‌ای در مقابله با میکروب‌های آن منطقه دارد. به توصیه دکتر رضایی افرادی که به کربلا، مکه و سوریه سفر می‌کنند یا سفرهای خارجی زیادی می‌روند بهتر است در غذاهایشان پیاز را از قلم نیندازند.

اما آیا می‌توان برای کوتاه کردن مدت بیماری در زمان ابتلا به سرماخوردگی از سیر و پیاز استفاده کرد؟ این متخصص پاسخ می‌دهد سیر و پیاز طبع گرمی دارند و به‌خصوص مصرف و استشمام سرخ شده آن در زمان ابتلا به سرماخوردگی مناسب نیست.

انگور، خربزه و هندوانه چه تکلیفی دارند؟

در زمان ابتلا به سرماخوردگی، خوردن انگور برای سینه خوب نیست و خربزه توصیه نمی‌شود. به گفته دکتر رضایی از دیدگاه طب سنتی، انگور و خربزه غیر از بحث گرمی، دارای ترکیبات آلرژیک با اثرات نامطلوب هستند و می‌توانند سبب وخامت حال بیمار شوند. خوردن هندوانه یا آب آن نیز برای التیام سرماخوردگی پایه علمی ندارد. البته از نظر تامین آب بدن در افراد تب‌دار و داشتن طبع خنک می‌تواند تا حدودی مفید باشد. این متخصص طب سنتی به افرادی که با شروع فصل سرد سال همزمان با سرماخوردگی سینوزیت‌شان عود می‌کند، توصیه می‌کند از بخور اسطوخودوس، مرزنجوش و تخم گشنیز با هم استفاده کنند. برای نرمی سینه و گلو و التیام سرفه، از چهار تخم که لعاب خوبی دارد بهره ببرند و اگر سرماخوردگی‌شان همراه با تب نیست و علائمی چون خستگی و دردهای عضلانی دارند از بادکش استفاده کنند و دم‌کرده دارچین و زنجبیل بخورند و اگر هم سرماخوردگی همراه با تب است دوش آب ولرم بگیرند و دمنوش گل بنفشه و ختمی بنوشند.